Dogodilo se na današnji dan.....

anchi22 · **•• 20:01 ••**

Dogodilo se na današnji dan - 20. decembar

1355. - Umro je srpski car Dušan Stefan Nemanjić, sin kralja Stefana Dečanskog, kralj Srbije od 1331. U Skoplju je 1346. krunisan za cara Srba, Grka i Arbanasa. U vreme njegove vladavine Srbija je bila na vrhuncu moći, prostirala se od Korintskog zaliva na jugu do Dunava na severu i od Jadrana na zapadu do Egejskog mora na istoku. Odnose u državi uredio je zbirkom zakona [Dušanov zakonik] koja je objavljena 1349, a dopunjena 1354. i koju istoričari smatraju ustavom tadašnje feudalne srpske države. Sahranjen je u manastiru Svetih Arhanđela kod Prizrena koji je u vreme turskih osvajanja srušen do temelja.

1582. - U Francuskoj je prihvaćen Gregorijanski kalendar.

1795. - Rođen je nemački istoričar Leopold fon Ranke, osnivač moderne građanske istoriografije. Pored romansko-germanske, bavio se i istorijom jugoistočne Evrope, posebno istorijom Srba i Turaka, pri čemu mu je savetnik i saradnik bio Vuk Karadžić. Njegovo delo 'Srpska revolucija' [1829] smatra se jednom od najboljih knjiga o Prvom i Drugom srpskom ustanku.

1912. - U Londonu je počela mirovna konferencija Turske i balkanskih zemalja, posle pobede balkanskih saveznika i osvajanja gotovo svih turskih poseda u Evropi. Konferencija je završena potpisivanjem Londonskog mirovnog ugovora 30. maja 1913, kojim se Turska odrekla evropskih provincija do linije Enos-Midija, ali su sukobi među balkanskim saveznicima oko razgraničenja vodili u novi rat.

1937. - Umro je nemački general Erih Ludendorf jedan od ključnih nemačkih komandanata u Prvom svetskom ratu. Smenjen je 1918. nakon neuspelih ofanziva u proleće i leto te godine. Bio je poslanik nacionalsocijalističke stranke u Rajhstagu [1924-28] i jedan je od ideologa kasnije nacističke agresivne vojne doktrine i pobornik totalnog rata.

1945. - Karl Rener je izabran za prvog predsednika austrijske Druge republike.

1960. - Osnovan je Front nacionalnog oslobođenja Južnog Vijetnama, komunističko političko krilo antiameričkih gerilskih snaga Vijetkong.

1968. - Umro je američki pisac Džon Stajnbek dobitnik Nobelove nagrade za književnost 1962. Postao je slavan tridesetih godina 20. veka s romanima koji se bave posledicama velike ekonomske krize i pobunom nekonformističke mlade generacije ['Plodovi gneva' 'Zima našeg nezadovoljstva', 'Istočno od raja'].

1970. - Pod pritiskom radničkih nemira i štrajkova, ostavku je podneo šef vladajuće Poljske ujedinjene radničke partije [komunisti] Vladislav Gomulka. Nasledio ga je Edvard Gjerek.

1971. - Predsednik Pakistana Aga Mohamed Jahja Kan podneo je ostavku posle poraza pakistanskih trupa u ratu s Indijom u Istočnom Pakistanu [Bangladeš] i predao je vlast Zulfikaru Ali Butu.

1973. - U Madridu je ubijen španski premijer i blizak saradnik generala Franka, Luis Karero Blanko, u eksploziji bombe aktivirane kad je naišao njegov automobil.

1974. - Umro je srpski vajar Risto Stijović, član Srpske akademije nauka i umetnosti. Autor je mnogih spomenika, izvanredno stilizovanih životinja i ptica u kamenu, a najbolja dela ostvario je u drvetu koje je obrađivao virtuoznom veštinom.

1982. - U 95. godini umro je Artur Rubinštajn američki pijanista poljskog porekla, jedan od najčuvenijih u 20. veku, posebno poznat po interpretacijama Šopena i novije španske klavirske muzike.

1986. - U najvećim demonstracijama od početka Kulturne revolucije u Kini, preko 30.000 studenata protestovalo je u Šangaju tražeći demokratske slobode.

1987. - U najtežoj mirnodopskoj nesreći na moru, sudar filipinskog feribota 'Dona Paz' i jednog tankera preživelo je samo 11 od 4.397 putnika i članova posade feribota. Feribot 'Dona Paz' je bio registrovan za prevoz najviše 1.500 ljudi.

1989. - SAD su počele invaziju Paname s 12.000 vojnika, kojima se pridružilo još toliko američkih vojnika stacioniranih u Panami, radi zbacivanja bivšeg američkog štićenika premijera Manuela Antonija Norijege.

1995. - Američki avion 'Boing 757' sa 164 putnika i člana posade, koji je leteo od Majamija ka kolumbijskom gradu Kali, srušio se u planinama jugozapadne Kolumbije. Nesreću je preživelo četvoro ljudi i jedan pas.

1998. - Amerikanka nigerijskog porekla Nkem Čukvu rodila je osmorke, što je bio prvi takav poznat slučaj. Najmanja beba umrla je sedam dana kasnije.

2001. - U 95. godini umro je bivši predsednik Senegala [1960-80]Leopold Sedar Sengor. Poznat i kao jedan od najznačajnijih frankofonskih pesnika, Sengor je bio prvi Afrikanac koji je postao član francuske Akademije nauka i umetnosti.

2002. - U Nemačkoj je, na osnovu poternice Interpola, uhapšena vlasnica propale piramidalne 'Dafiment banke' Dafina Milanović i izručena Beogradu, gde je optužena za proneveru oko 19 miliona nemačkih maraka.

2006. - U Beogradu je preminuo novinar Dušan Simić, dugogodišnji dopisnik i urednik beogradskog dnevnika 'Politika', koji je u srpskom novinarstvu bio istaknuta ličnost više od 40 godina.

anchi22 · **•• 20:01 ••**

Dogodilo se na današnji dan - 21. decembar

1118. - Rođen Tomas Beket, kanterberijski nadbiskup od 1162.

1375. - Umro italijanski pisac Đovani Bokačo, autor zbirke od sto novela 'Dekameron', remek dela italijanske proze koje je postalo izvor nadahnuća i nenadmašni uzor italijanske proze.

1781. - Austrijski car Josif II priznao Ediktom o toleranciji slobodu veroispovesti i oduzeo katoličkoj crkvi položaj državne crkve.

1879. - Rođen sovjetski diktator poreklom iz Gruzije Josif Visarionovič Džugašvili Staljin.

1881. - U Beogradu osnovano Društvo novinara Srbije, jedno od najstarijih u Evropi.

1892. - Rođena engleska književnica Sisili Izabel Ferfild, poznata kao Rebeka Vest, koja je posle boravka u Jugoslaviji 1937. i 1941. napisala opsežno putopisno-istorijsko delo 'Crno jagnje i sivi soko'.

1917. - Rođen nemački pisac Hajnrih Teodor Bel, dobitnik Nobelove nagrade za književnost 1972.

1937. - U Holivudu održana premijera filma Volta Diznija 'Snežana i sedam patuljaka', prvog celovečernjeg crtanog filma u filmskoj istoriji.

1940. - Umro američki pisac Frensis Skot Ficdžerald.

1945. - Umro američki general Džordž Smit Paton, posle saobraćajne nesreće u Nemačkoj.

1948. - U Irskoj potpisan zakon o konstituisanju Irske Republike.

1958. - General Šarl de Gol izabran za prvog predsednika Pete republike.

1967. - Luis Vaškanski, prvi čovek kojem je presađeno tuđe srce, umro je u južnoafričkom gradu Kejptaun 18 dana posle operacije.

1972. - Istočna i Zapadna Nemačka potpisale ugovor o dobrosusedskim odnosima i uspostavile diplomatske veze, formalno okončavši neprijateljstvo koje je trajalo više od dve decenije.

1973. - U Ženevi otvorena prva mirovna konferencija posvećena Izraelu i njegovim arapskim susedima.

1979. - U Velikoj Britaniji potpisan mirovni ugovor kojim je okončan sedmogodišnji gerilski rat u Rodeziji i 15-godišnja pobuna protiv britanske krune.

1988. - Avion američke kompanije 'Pan Am' na liniji London Njujork eksplodirao iznad škotskog mesta Lokerbi i u nesreći je poginulo svih 259 ljudi u 'Boingu 747' i 11 na zemlji. Libija je kasnije optužena da je odgovorna za taj teroristički akt.

2001. - Predsednik Argentine Fernando de la Rua podneo ostavku, nakon žestokih sukoba demonstranata i policije u najvećim socijalnim nemirima u istoriji Argentine i nako što je peronistička opozicija odbila da mu da podršku.

2002. - Umro Hoze Hiero, jedan od najcenjenijih španskih pisaca, koji je 1988. dobio nagradu 'Servantes', za knjigu 'Njujork beleška'.

2005. - Najpoznatiji britanski homoseksualni par, pop zvezda Ser Elton Džon i kanadski filmski producent Dejvid Furniš venčali su se, odmah po usvajanju novog Zakona u Britaniji koji dozvoljava sklapanje braka osobama istog pola.

anchi22 · **•• 20:01 ••**

Dogodilo se na današnji dan - 22. decembar

640. - Saraceni su zauzeli Aleksandriju, dve godine nakon početka invazije na Egipat.

1639. - Rođen je francuski pesnik i dramski pisac Žan Rasin, istaknuti predstavnik klasicizma, koji je do savršenstva doveo francusku tragediju.

1666. - Umro je italijanski slikar Gverčino, pripadnik bolonjske slikarske škole, vodeći barokni majstor.

1790. - Ruske trupe pod komandom Aleksandra Suvorova preuzele su od Turaka grad Ismail, važnu luku u delti Dunava.

1858. - Rođen je Đakomo Pučini, uz Verdija, najznačajniji italijanski operski kompozitor. Stvorio je prototip italijanske opere lirsko sentimentalnog, građanskog karaktera s kraja 19. veka.

1880. - Umrla je engleska književnica Meri En Evans poznata kao Džordž Eliot, jedan od utemeljivača engleskog psihološko-socijalnog romana.

1894. - Francuski artiljerijski kapetan Alfred Drajfus osuđen je na doživotnu robiju na osnovu lažne optužbe da je Nemcima prodavao vojne tajne i poslat u zatvor na Đavolska ostrva u Francuskoj Gijani. Pod pritiskom javnog mnjenja u koje je bio uključen i književnik Emil Zola rehabilitovan je 1906. godine.

1917. - U Brest-Litovsku su u Prvom svetskom ratu otpočeli mirovni pregovori sila Osovine i nove ruske vlade uspostavljene Oktobarskom revolucijom. Sile Antante nisu prihvatile poziv Rusije da učestvuju u tim pregovorima, koji su završeni u martu 1918. potpisivanjem veoma nepovoljnog mirovnog ugovora za Rusiju.

1941. - U mestu Rudo u Bosni u Drugom svetskom ratu osnovana je Prva proleterska brigada Narodnooslobodilačke vojske Jugoslavije. Posle rata taj datum je slavljen kao Dan Jugoslovenske narodne armije.

1942. - Američki bombarderi napali su glavni grad Burme Rangun, koji su u Drugom svetskom ratu okupirali Japanci.

1956. - Poslednji britanski i francuski vojnici napustili su egipatski lučki grad Port Said nakon završetka Sueckog rata.

1968. - Severna Koreja je, nakon 11 meseci zarobljeništva, oslobodila 82 člana posade američkog špijunskog broda 'Pueblo'.

1969. - Umro je američki filmski režiser austrijskog porekla Džozef fon Šternberg, poznat po filmu 'Plavi anđeo' u kojem je svetsku slavu stekla glumica Marlen Ditrih.

1975. - Nakon 20 časovne opsade sedišta OPEC u Beču, palestinski teroristi su sa taocima odleteli avionom koji im je ustupila austrijska vlada u pravcu Bliskog Istoka.

1988. - Južna Afrika, Kuba i Angola potpisale su u UN sporazum kojim je Namibija, poslednja kolonija u Africi dobila nezavisnost. Ta bivša nemačka kolonija, od Prvog svetskog rata bila je pod upravom Južne Afrike.

1989. - Umro je irski pisac Semjuel Beket, uz Joneska i Ženea najznačajniji predstavnik 'teatra apsurda'. Njegove drame, sinteza pesimizma, apsurda i nihilizma, izvršile su ogroman uticaj na razvoj modernog evropskog pozorišnog izraza. Dobitnik je Nobelove nagrade za književnost 1969.

1989. - U strahu od pobunjenog naroda predsednik Rumunije Nikolae Čaušesku pobegao je sa suprugom Elenom helikopterom iz Bukurešta, čime je okončana njegova 24-godišnja diktatorska vladavina. Uhvaćeni su i tri dana kasnije streljani u mestu Trgovište.

1990. - Lider sindikalnog pokreta 'Solidarnost' Leh Valensa preuzeo je, posle izborne pobede, dužnost predsednika Poljske.

1993. - Južnoafrički parlament sastavljen od belaca okončao je eru aparthejda, izglasavši većinom od 237 prema 45 prelazni ustav zemlje, što je omogućilo održavanje prvih sverasnih izbora u Južnoj Africi.

1993. - Alina Fernandes Revuelta, ćerka kubanskog predsednika Fidela Kastra, napustila je Kubu i dobila politički azil u SAD.

1993. - Umro je jugoslovenski pisac i likovni kritičar Oto Bihalji Merin, koji je s bratom Pavlom 1928. osnovao izdavačku kuću 'Nolit' i uređivao književno-politički časopis 'Nova literatura'.

1994. - Italijanski premijer Silvio Berluskoni je, zbog optužbi za korupciju, podneo ostavku sedam meseci nakon što je došao na čelo koalicione konzervativne vlade, 53. od Drugog svetskog rata.

1996. - Gerilci peruanskog levičarskog pokreta 'Tupak Amaru' su 'božićnjim gestom', kako su ga nazvali, oslobodili 225 talaca u japanskoj ambasadi u Limi, a zadržali još 140.

2000. - Svetska zdravstvena organizacija upozorila je na mogućnost širenja bolesti 'ludih krava' izvan Evrope. Bolest, koja se smatra verovatnim uzrokom nove varijante smrtonosne Krojcfelt Jakobove bolesti mozga kod ljudi, otkrivena je 1986. u Velikoj Britaniji.

2002. - Umro je Dezmond Hojt, bivši predsednik Gvajane, koji je na čelu države bio od 1985. do 1992. i sproveo tranziciju u zemlji.

2002. - Umro je Džo Stramer, frontmen britanske pank grupe 'Kleš'.

2004. - Usvajanjem Zakona o diskriminaciji u Francuskoj je i zvanično zabranjen seksistički i antihomoseksualni govor.

anchi22 · **•• 20:01 ••**

Dogodilo se na današnji dan - 23. decembar

1588. - Tokom zasedanja Skupštine staleža u dvorcu Bloa, pob nalogu francuskog kralja Anrija III, ubijene vođe katoličke Lige vojvoda od Gize, njegov brat Luj i kardinal od Gize.

1732. - Rođen engleski pronalazač i industrijalac Ričard Arkrajt, koji je usavršio i prvi u proizvodnji primenio mehaničku predilicu, što je imalo presudan uticaj na procvat pamučne industrije u Engleskoj u 19. veku.

1777. - Rođen ruski car Aleksandar I Romanov, koji je tokom vladavine od 1801. sproveo liberalne reforme i teritorijalno proširio Rusiju pripojivši Finsku, velike delove Poljske i Besarabiju.

1790. - Rođen francuski egiptolog Žan Fransoa Šampolion, osnivač egiptologije.

1810. - Rođen nemački egiptolog Karl Ričard Lepsijus, koji se smatra osnivačem moderne arheologije.

1832. - Francuska zauzela Antverpen i prisilila Holandiju da prizna nezavisnost Belgije.

1861. - Turska prihvatila ujedinjenje Vlaške i Moldavije, dunavskih kneževina pod njenim suverenitetom, u jednu državu pod nazivom Rumunija.

1920. - Francuska i Velika Britanija odobrile konvenciju kojom su utvrđene granice Sirije i Palestine.

1933. - Rođen japanski car Akihito, koji je na presto stupio 1990, posle smrti oca, cara Hirohita.

1943. - Vrhovna komanda savezničkih snaga za Sredozemlje i Nacionalni komitet oslobođenja Jugoslavije postigli su u Drugom svetskom ratu sporazum o prihvatanju jugoslovenskih izbeglica i njihovom prebacivanju u severnu Afriku.

1948. - U Tokiju pogubljeni bivši japanski premijer Hidekija Todjo i još šestorica bivših visokih funkcionera, koje je Međunarodni vojni sud osudio na smrt zbog zločina protiv čovečnosti u Drugom svetskom ratu.

1953. - Streljan bivši šef zloglasne sovjetske političke policije NKVD i potpredsednik sovjetske vlade Lavrentije Berija, ključna ličnost u Staljinovim 'velikim čistkama'.

1963. - Na grčkom putničkom brodu 'Lakonija', zahvaćenom požarom posle eksplozije u severnom Atlantiku, poginulo je 128 ljudi, a 908 je spašeno pre potonuća broda 29. decembra.

1964. - Veoma snažan ciklon na Cejlonu prouzrokovao smrt najmanje 2.000 ljudi.

1972. - Umro sovjetski konstruktor aviona Andrej Nikolajevič Tupoljev, koji je rukovodio izradom više od sto tipova aviona, uključujući bombardere i džinovski ANT-20 'Maksim Gorki'.

1972. - U zemljotresu koji je pogodio glavni grad Nikaragve Managvu poginulo 7.000 ljudi.

1995. - U indijskom gradu Dabali, severno od Nju Delhija, u požaru koji je izbio u svečanoj sali za vreme školske zabave život izgubilo 538 ljudi, među kojima najveći broj dece izmedju pet i 14 godina.

2001. - Nigerijski državni tužilac, Bola Ige, ubijen u svojoj kući u mestu Ibadan u jugozapadnoj Nigeriji.

2003. - U eksploziji prirodnog gasa, na jugozapadu Kine, poginulo je najmanje 198 osoba, a oko 16.000 ljudi je evakuisano.

2003. - U Americi je, u državi Vašington, otkriven prvi slučaj smrtonosnog kravljeg ludila.

2005. - Poslednji preživeli član takozvane četvoročlane bande Jao Venjuan preminuo je u Kini. On je proveo 20 godina u zatvoru zbog političkog nasilja tokom kineske Kulturne revolucije [1966-1976].

anchi22 · **•• 20:01 ••**

Dogodilo se na današnji dan - 24. decembar

1491. - Rođen je španski sveštenik Injasio de Lojola, osnivač "Družbe Isusove" (jezuiti) 1534. Nakon što ga je Inkvizicija oslobodila od optužbi da je jeretik, dobio je 1540. od pape Pavla III potvrdu novog rimokatoličkog reda i izabran za prvog starešinu (generala). Izradio je ustav jezuita i priručnik "Duhovne vežbe za vladavinu nad samim sobom".

1524. - Umro je portugalski moreplovac Vasko da Gama, koji je 1498. pronašao pomorski put u Indiju ploveći oko Afrike. Prilikom drugog putovanja u Indiju 1502. uspostavio je portugalsku kolonijalnu vlast, a tokom trećeg umro je u Indiji.

1798. - Rođen je poljski pisac Adam Mickijevič, najizrazitiji predstavnik poljskog romantizma. Njegov idilični ep "Pan Tadeuš" u kojem je dao viziju stare Poljske u nestajanju, smatra se najvećim delom poljskog romantizma.

1814. - SAD i Velika Britanija potpisale su mir u Gentu u Belgiji, okončavši rat započet 1812.

1818. - Rođen je engleski fizičar Džejms Preskot Džul. Odredio je toplotni ekvivalent eletrične struje (1843) i mehanički ekvivalent topline (1850) i time dao jedan od dokaza zakona o očuvanju energije. Po njemu je merna jedinica za energiju, rad i količinu toplote nazvana "džul" (J).

1838. - Pod pritiskom Rusije, Porte, i političkih protivnika u Srbiji knez Miloš Obrenović prihvatio je tzv. Turski ustav kojim je ograničena apsolutna kneževa vlast.

1863. - U Kalkuti je umro engleski pisac Vilijam Mejkpis Tekeri, jedan od najznačajnijih satiričara 19. veka, poznat po romanu "Vašar taštine".

1863. - Rođen je Ljuba Davidović, jedan od prvaka Radikalne stranke Srbije. S Jašom Prodanovićem osnovao je 1901. Samostalnu radikalnu stranku, a od 1912. bio je na čelu te stranke. Bio je ministar prosvete u vladi Nikole Pašića i jedna je od tvoraca Krfske deklaracije. Od 1919. predsednik je novoformirane Demokratske stranke. Dva puta je bio premijer Kraljevine Srba, Hrvata i Slovenaca 1919. i 1924.

1865. - U mestu Pulaski u američkoj državi Tenesi osnovana je rasistička organizacija belaca Kju-Kluks-Klan.

1871. - Premijera Verdijeve opere "Aida" održana je u Kairu, mestu gde se i odigrava radnja drame.

1914. - Nemački avion bacio je jednu bombu na Dover u Prvom svetskom ratu, što je bio prvi napad iz vazduha u istoriji Velike Britanije.

1942. - Na nemačkom eksperimentalnom poligonu u mestu Peneminde izvršena je uspešna proba nove rakete zemlja-zemlja "FZG76", kasnije poznate kao raketa "Fau 1" (V-1).

1943. - Američki general Dvajt Ajzenhauer imenovan je u Drugom svetskom ratu za komandanta Vrhovnog štaba savezničkih ekspedicionih snaga za invaziju na okupiranu Francusku.

1951. - Proglašeno je Ujedinjeno kraljevstvo Libija s emirom el-Idrizom kao suverenom. U septembru 1969. kralj Idriz je svrgnut u vojnom udaru pod vođstvom Moamera Gadafija, koji je potom proglasio republiku.

1982. - Umro je francuski pisac Luj Aragon, jedan od osnivača nadrealističkog pokreta. Od 1930, posle kongresa revolucionarnih pisaca u Harkovu, priklanja se socrealizmu i objavljuje "Traktat za socijalistički realizam". U Drugom svetskom ratu je, uz Elijara, najistaknutiji pesnik Pokreta otpora.

1989. - Svrgnuti premijer Paname general Antonio Norijega, sklonio se pred američkim okupacionim trupama u diplomatsko predstavništvo Vatikana u Panama Sitiju i zatražio politički azil.

1994. - Islamski teroristi su prilikom otmice francuskog putničkog aviona u Alžiru ubili dvoje ljudi i uzeli za taoce 239 ljudi.

1995. - Na parlamentarnim izborima u Turskoj najviše glasova osvojila je islamistička Partija prosperiteta, što je bila prva izborna pobeda islamista u 72-godišnjoj istoriji sekularne Turske.

1996. - Tokom građanskog protesta u Srbiji zbog falsifikovanja rezultata lokalnih izbora, jake policijske snage intervenisale su u centru Beograda da bi razdvojile dva skupa - pristalica predsednika Srbije Slobodana Miloševića i opozicione koalicije "Zajedno". Pred početak mitinga iz pištolja je teško ranjen Ivica Lazović, član Srpskog pokreta obnove.

1999. - "Mali princ", delo Antoana d Sent-Egziperija proglašeno je za knjigu veka u Francuskoj.

2008. - Umro je britanski nobelovac i jedan od najpoznatijih dramskih pisaca Harold Pinter, koji je bio poznat i kao oštar kritičar britanske i američke spoljne politike. Njegova najznačajnija dela su: "Nastojnik", "Povratak", "Ničija zemlja", "Stara vremena" i "Rođendan".

anchi22 · **•• 20:01 ••**

Dogodilo se na današnji dan - 25. decembar

800. - Papa Lav III krunisao u Rimu franačkog vladara Karla Velikog za svetog rimskog cara, što će biti titula nemačkih i austrijskih monarha do vremena Napoleona I.

1000. - Krunisan prvi madjarski hrišćanski kralj Stefan.

1066. - U Vestminsterskoj katedrali u Londonu normanski vojvoda Vilijam I Osvajač krunisan za kralja Engleske, nakon što je kod Hestingsa potukao vojsku Harolda II, poslednjeg saksonskog kralja.

1642. - Rođen engleski matematičar, fizičar i astronom,Isak Njutn, osnivač moderne fizike.

1741. - Švedski fizičar Anders Celzijus objavio je pronalazak skale od sto stepeni za merenje temperature.

1745. - U Drezdenu potpisan mirovni ugovor kojim je okončan Šleski rat između Austrije i Prusije.

1870. - Rođena nemačka revolucionarka Roza Luksemburg, vođa levice u poljskom i nemačkom radničkom pokretu, jedan od osnivača Komunističke partije Nemačke 1918, predstavnik levog krila Druge internacionale.

1876. - Rođen pakistanski državnik Mohamed Ali Džina, osnivač i prvi predsednik Pakistana [1947], koji se s Gandijem i Nehruom borio za nezavisnost indijskog potkontinenta od Velike Britanije.

1914. - U Prvom svetskom ratu na Zapadnom frontu stupilo na snagu nezvanično 'božićnje primirje' kada su dve grupe - britanskih i nemačkih vojnika - obustavile paljbu, izašle iz rovova i susrele se na ničijoj zemlji između zaraćenih strana.

1918. - Rođen egipatski državnik Anvar el Sadat, predsednik Egipta od oktobra 1970. do oktobra 1981, kad su ga na vojnoj paradi u Kairu ubili protivnici sklapanja mira sa Izraelom.

1926. - Japanski regent princ Hirohito nasledio presto Japana posle smrti oca cara Jošihita.

1932. - Britanski kralj DŽordž V uputio prvi put božićnu poruku naciji preko radio talasa.

1938. - Umro češki pisac Karel Čapek, poznat po utopističkim romanima 'Fabrika apsolutnog' i 'Krakatit' u kojima je predočio apsurdnost tehničke civilizacije.

1941. - Japanska armija je u Drugom svetskom ratu okupirala Hongkong posle 17 dana opsade.

1942. - Nemci su u Beogradu streljali srpskog kompozitora, dirigenta i muzikologa Vojislava Vučkovića.

1974. - Ciklon gotovo potpuno uništio australijski grad Darvin.

1977. - Umro engleski filmski glumac, scenarista, režiser iproducent Čarli Čaplin.

1991. - Mihail Gorbačov je podneo ostavku na mesto predsednika ŠSR-a i predao dužnost Borisu Jeljcinu.

1997. - Na Kubi prvi put posle tri decenije javno proslavljen Božić.

2000. - U požaru u jednoj diskoteci u kineskom gradu Liojangu život izgubilo 311 ljudi.

2006. - Umro legendarni 'kralj soula' Džejms Braun, koji je 1992. dobio Gremi nagradu za životno delo.

anchi22 · **•• 20:01 ••**

Dogodilo se na današnji dan - 26. decembar

1716. - Rođen je engleski pisac Tomas Grej, autor pesme 'Elegija napisana na seoskom groblju' koja se smatra jednom od najlepših pesama napisanih na engleskom jeziku.

1805. - Francuska i Austrija potpisale su u Požunu [Bratislava] mirovni ugovor, posle Napoleonove pobede u bici kod Austerlica, kojim je Francuska dobila Veneciju, Istru bez Trsta, Dalmaciju i Boku Kotorsku i učvrstila svoju poziciju u Evropi. Odredbe sporazuma poništene su 1814. na Bečkom kongresu.

1825. - U Sankt Peterburgu, na dan polaganja zakletve novom caru Nikolaju I izbila je pobuna dekabrista, protivnika carizma u Rusiji.

1883. - Rođen je Moris Utrilo, samouki slikar pariskih veduta i motiva iz francuskih provincijskih gradova, koji je mimo svih slikarskih pravaca i strujanja izgradio sopstveni doživljaj ambijenta i likovni izraz.

1890. - Umro je nemački arheolog Hajnrih Šliman, koji je 1868. otkrio Troju, koristeći se podacima iz Homerovih spevova 'Ilijada' i 'Odiseja'. Otkrio je i Mikenu, Orhomen i Tirint, utrošivši na arheološka iskopavanja ceo imetak stečen u mladosti trgovinom.

1893. - Rođen je kineski revolucionar i državnik Mao Cedung, jedan od osnivača Komunističke partije Kine, koji je 1949. u Pekingu proglasio Narodnu Republiku Kinu i do smrti 1976. bio njen neprikosnoveni lider. Njegove misli i ideje objavljene su u čuvenoj 'Crvenoj knjižici'. Godine 1966. pokrenuo je 'Veliku proletersku kulturnu revoluciju' tokom koje je smenjen veliki broj partijskih funkcionera, mađu kojima i njegovi najbliži saradnici.

1898. - Pjer i Marija Kiri otkrili su prvi adioaktivni hemijski element i nazvali ga radijum.

1908. - Amerikanac Džek Džonson je pobedom nad Kanađaninom Tomijem Barnsom postao prvi crni bokser prvak sveta u teškoj kategoriji.

1922. - Vođa Oktobarske revolucije Vladimir Ilič Lenjin završio je prvi deo svog 'Pisma kongresu', kasnije poznatog kao 'Lenjinov testament', u kojem je pozvao komuniste da sačuvaju jedinstvo partije i predložio reforme. U drugom delu 'testamenta', koji je napisao 4. januara 1923. Lenjin je sugerisao da Staljin bude smenjen sa mesta generalnog sekretara Komunističke partije.

1941. - Suočen s napredovanjem japanskih snaga u Drugom svetskom ratu ka Manili, američki general Daglas Makartur proglasio je filipinsku prestonicu 'otvorenim gradom'. Uprkos tome u Manili su 1941, 1942. i 1945. vođene teške borbe američkih i japanskih jedinica, tokom kojih su porušeni mnogi delovi grada.

1943. - Britanska mornarica je u Drugom svetskom ratu potopila 'Šarnhorst', poslednji veliki nemački bojni brod.

1968. - U Saveznoj narodnoj skupštini usvojeni su amandmani na Ustav SFR Jugoslavije, kojima se širi autonomija pokrajina i one dobijaju status sličan republikama. Pokrajine su dobile pokrajinski Ustavni zakon, čime je otvoren put gotovo potpuno samostalnoj zakonskoj, izvršnoj i sudskoj vlasti. Pokrajini Kosovo i Metohija uveden je naziv Kosovo.

1971. - U znak protesta zbog američkog angažovanja u Vijetnamu, 16 američkih ratnih vetarana Vijetnamskog rata okupiralo je Statuu slobode u njujorškoj luci.

1972. - Umro je Hari Truman, predsednik SAD 1945-53. Za predsednika je izabran nakon smrti Frenklina Rozevelta. Učesnik je Potsdamske konferencije, a avgusta 1945, po njegovom nalogu na Japan je bačena atomska bomba. Godine 1947. uveo je doktrinu o vojnoj i ekonomskoj pomoći zemljama ugroženim revolucionarnim pokretima, a njegova administracija je iste godine sačinila Maršalov plan o posleratnoj obnovi Evrope. Doneo je zakon protiv radničkih sindikata i osnovao Komisiju za ispitivanje protivameričke delatnosti čiji se rad pretvorio u 'lov na veštice' [makartizam]. Uveo je SAD u Korejski rat.

1975. - Letom na liniji Moskva-Alma Ata, 'Tupoljev-144' je postao prvi supersonični avion u svetu u redovnom saobraćaju.

1989. - Rumunski Front nacionalnog spasa naimenovao je novu vladu s Jonom Ilijeskuom na čelu, dan posle pogubljenja Nikolae Čaušeskua.

1991. - U Alžiru su održani prvi višepartijski parlamentarni izbori od sticanja nezavisnosti od Francuske 1962.

1994. - Napadom komandosa na oteti francuski putnički avion na aerodromu u Marseju oslobođeno je 239 putnika i članova posade koje su islamski teroristi držali kao taoce posle otmice 24. decembra u Alžiru. Komandosi su ubili svu četvoricu terorista.

1998. - Bivši lideri Crvenih Kmera Kije Sampan i Nuon Čea predali su se kambodžanskoj vladi. Za vreme režima Crvenih Kmera sredinom sedamdesetih godina 20. veka u Kambodži je ubijeno ili je umrlo od gladi i bolesti 1,7 miliona ljudi.

2000. - U požaru u diskoteci u kineskom gradu Liojangu život je izgubilo 311 ljudi.

2001. - Izraelski ministar odbrane Bendžamin Ben-Elizer izabran je za predsednika Laburističke partije.

2003. - U zemljotresu jačine 6,3 stepena Rihterove skale koji je pogodio iranski grad Bam, poginulo je oko 50.000 ljudi.

2004. - U naletu plimnog talasa cunamija izazvanog zemljotresom jačine 9 stepeni Rihterove skale nedaleko od indonežanskog ostrva Sumatre, stradalo je preko 300.000 ljudi u zemljama regiona: Malezija, Indija, Bangladeš, Šri Lanka, Tajland, Indonezija, Maldivi, Somalija, Tanzanija, Sejšeli, Mjanmar, Kenija i Madagaskar.

anchi22 · **•• 20:01 ••**

Dogodilo se na današnji dan - 27. decembar

1571. - Rođen nemački astronom, matematičar i fizičar Johan Kepler, koji je s tri fundamentalna zakona o kretanju planeta dokazao Kopernikovu hipotezu o heliocentričnom sistemu.

1822. - Rođen francuski hemičar i biolog Luj Paster, pronalazač vakcina protiv besnila, antraksa i crvenog vetra.

1831. - Engleski prirodnjak Čarls Darvin isplovio je brodom 'Bigl' iz Plimuta i započeo petogodišnju naučnu ekspediciju.

1882. - Ukazom kneza Milana Obrenovića o odobrenju Trgovinskog sporazuma i Konzularne konvencije sa SAD, uspostavljeni su diplomatski odnosi Srbije i SAD.

1927. - Jedan od vođa Oktobarske revolucije i prvi šef sovjetske diplomatije Lav Trocki isključen je iz Komunističke partije, nakon što je u političkim sukobima pobedila frakcija Josifa Staljina. Trocki je potom proteran iz ŠSR-a i ubijen u Meksiku 1940. po Staljinovom nalogu.

1945. - U Vašingtonu osnovan Međunarodni monetarni fond.

1948. - Mađarske vlasti uhapsile rimokatoličkog kardinala Jožefa Mindsentija zbog antikomunističkog delovanja.

1949. - Holandska kraljica Julijana potpisala dokument kojim je Indonezija dobila suverenitet posle više od tri veka holandske kolonijalne uprave.

1956. - Flota UN počela čišćenje Sueckog kanala koji su Egipćani onesposobili tokom Sueckog rata potopivši u njemu veći broj brodova.

1969. - Libija, Sudan i Ujedinjena Arapska Republika postigli dogovor o stvaranju vojnog, političkog i ekonomskog saveza.

1972. - Umro kanadski državnik Lester Bouls Pirson, šef diplomatije [1948-57], premijer [1963-68] i dobitnik Nobelove nagrade za mir 1957. za napore uložene u rešavanju Suecke krize.

1972. - Australija obustavila vojnu pomoć Južnom Vijetnamu i time okončala učešće u Vijetnamskom ratu.

1975. - Više od 400 rudara poginulo prilikom eksplozije u rudniku uglja u Časnali u indijskoj državi Bihar.

1978. - Umro alžirski državnik Huari Bumedijen, predsednik Alžira od juna 1965, kada je državnim udarom oborio s vlasti Ahmeda Ben Belu.

1979. - Avganistanski predsednik Hafizula Amin pogubljen je posle državnog udara koji su podržale sovjetske trupe, ušavši dva dana ranije u Avganistan, u prvoj vojnoj intervenciji ŠSR izvan zemalja Varšavskog pakta.

1985. - U istovremenim napadima palestinskih terorista na putnike ispred šaltera izraelske avikompanije 'El Al' na aerodromima u Rimu i Beču ubijeno je 16 ljudi, medju kojima i jedan napadač, a ranjeno je više od 100.

1989. - Egipat i Sirija su posle 12 godina prekida obnovili pune diplomatske odnose.

1995. - Francuska izvršila petu u seriji nuklearnih proba u Južnom Pacifiku, što je izazvalo osude širom sveta.

1996. - U Ruandi počelo prvo sudjenje za genocid učesnici mamasakra nad 800.000 pripadnika plemena Tutsa 1994.

2000. - Većina Rusa izabrala za ličnost stoleća vođu Oktobarske revolucije Vladimira Iljiča Lenjina.

2000. - Kina i Kuba potpisale u Havani protokol o jačanju vojne saradnje.

2001. - Na opštim izborima u Zambiji glasači su satima čekali da glasaju. To su treći opšti izbori u toj zemlji od sticanja nezavisnosti.

2002. - U bombaškom napadu čečenskih pobunjenika, bombaša samoubica, na zgradu lokalnih vlasti u Groznom, poginulo je 63, a povredjeno 178 osoba, a od siline detonacije srušena je kompletna zgrada.

2004. - Umrla Suzan Zontag radikalna američka književnica i kritičarka.

2006. - Umro francuski tekstopisac Pjer Delanoe, koji je pisao za desetine francuskih pevača od Edit Pjaf i Šarla Aznavura do rokera Džonija Halideja.

anchi22 · **•• 20:01 ••**

Dogodilo se na današnji dan - 28. decembar

1836. - Španija je priznala nezavisnost Meksika, kojeg su španski konkvistadori osvojili 1526, razorivši državu Asteka.

1856. - Rođen je američki državnik Vudro Vilson (Woodrow Wilson), predsednik SAD od 1912. do 1920. Nakon bezuspešnih pokušaja da sondira teren za sklapanje mira između Antante i Centralnih sila i podmorničkog rata u kojem su Nemci potapali i američke brodove, pristupio je 1917. Antanti i uveo SAD u Prvi svetski rat. Na osnovu njegovog plana od "14 tačaka" Nemci su 11. novembra 1918. potpisali primirje. Na njegovu inicijativu osnovana je Liga naroda, ali nije uspeo da ubedi Kongres da SAD pristupe toj međunarodnoj organizaciji. Dobitnik je Nobelove nagrade za mir 1920.

1869. - Vilijem Sempl (William Semple) iz Ohaja prvi je patentirao žvakaću gumu.

1879. - U udesu putničkog voza na liniji Edinburg-Dandi u Škotskoj, koji se survao u reku kada je popustio most preko kojeg je prelazio, poginulo je 90 ljudi.

1895. - U pariskom restoranu "Gran kafe" braća Luj i Ogist Limijer (Louis, Auguste Lumiere) organizovali su prvu filmsku projekciju. Prikazani su kratki filmovi o izlasku radnika iz fabrike, železničkoj stanici s putnicima i vozom koji juri. Ovaj datum uzima se kao dan rođenja kinematografije.

1908. - U zemljotresu koji je razorio Mesinu, drugi po veličini grad na italijanskom ostrvu Siciliji, poginulo je više od 82.000 ljudi.

1923. - Umro je francuski inženjer Aleksandar Gistav Ajfel (Alexandre Gustave Eiffel), graditelj kule u Parizu nazvane njegovim imenom. Bio je specijalista za čelične konstrukcije i mostove i među prvima je primenio pneumatsku gradnju temelja velikih mostova.

1925. - Ruski pesnik Sergej Jesenjin izvršio je samoubistvo. Bio je jedan od najpopularnijih pesnika 20. veka čije su pesničko delo, a posebno stil života ("jesenjština") imali značajan uticaj na rusku i evropsku omladinu ("Kafanska Moskva", "Povratak u zavičaj", "Ispovest mangupa", "Sovjetska Rusija).

1937. - Umro je francuski kompozitor Žozef Moris Ravel (Joseph Maurice), koji je zajedno sa Foreom ((Faure) i Debisijem (Debussy) znatno doprineo preporodu francuske muzike i utemeljenju novije francuske škole na prelazu u XX vek. Inspirisao se španskom muzikom i džezom ("Bolero", "Dafne i Kloe", "Sat Španije").

1942. - Japanski avioni su u Drugom svetskom ratu bombardovali indijski grad Kalkutu.

1945. - Rođen je kralj Nepala Birendra koji je nakon smrti oca Mahendre 1972. nasledio presto. Vladao je do 1990, kada ga je narodni pokret primorao da prihvati parlamentari sistem i legalizuje političke partije. Zajedno sa članovima porodice ubijen je 1. juna 2001. u kraljevskoj palati u Katmanduu. Masakr nad kraljevskom porodicom izvršio je prestolonaslednik Dipendra, koji je potom pucao u sebe.

1945. - Umro je američki pisac Teodor Drajzer (Theodore Dreiser) autor obimnih romana u kojima daje sumornu sliku savremene Amerike. Iako mu književni kritičari zameraju na stilu, mnogi ga smatraju jednim od najvećih američkih pisaca 20. veka ("Američka tragedija", "Dženi Gerhard", "Finansijer", "Titan", "Genije").

1947. - U Egiptu je umro bivši italijanski kralj Vitorio Emanuele III (Vittorio Emmanuel) poslednji monarh Italije (1900-46). Podržao je 1922. Musolinijevu (Mušolini) fašističku vladu, 1936. se proglasio carem Etiopije, a 1939. kraljem Albanije. Abdicirao je posle pobede republikanaca na izborima 1946.

1948. - Tokom višemesečnih socijalnih nemira i nasilja u Egiptu je ubijen premijer Nokraši Paša (Nokrashy Pasha).

1950. - U Korejskom ratu, kineske trupe prešle su 38. paralelu.

1959. - U Vinči kod Beograda pušten je u rad prvi nuklearni reaktor u Jugoslaviji.

1962. - U Mozambiku, portugalskoj koloniji u Africi, osnovan je Front za oslobođenje Mozambika (Frelimo), pod čijim je vođstvom zemlja posle dugotrajne borbe stekla nezavisnost 1975. Nakon sticanja nezavisnosti izbio je građanski rat između Frelima i rivalskog pokreta Renamo koji je trajao gotovo dve decenije.

1966. - Kina je izvršila petu nuklearnu probu.

1968. - U napadu na aerodrom u Bejrutu izraelski komandosi su uništili 13 arapskih aviona.

1974. - U zemljotresu koji je razorio sela u pakistanskoj planiskoj oblasti Karakom, poginulo je oko 5.200 ljudi.

1989. - Bivši prvi sekretar Komunističke partije Aleksandar Dubček (Alexander Dubcek) izabran je za predsednika parlamenta Čehoslovačke, vrativši se nakon dve decenije na političku scenu. Glavni inspirator i vođa "Praškog proleća" smenjen je nakon intervencije Varšavskog pakta u Čehoslovačkoj 1968.

1989. - Litvanija je postala prva država Sovjetskog Saveza u kojoj je uveden višepartijski politički sistem.

1992. - Inflacija u SR Jugoslaviji postigla je svetski rekord - 19.810,2 odsto za 1992. godinu.

1995. - Na beogradski aerodrom Surčin sletela su tri transportera NATO sa trupama iz sastava mirovnih snaga UN za Bosnu i Hercegovinu.

2000. - Crnogorska vlada usvojila je Platformu za redefinisanje odnosa Srbije i Crne Gore na osnovu koje bi te dve federalne jedinice SR Jugoslavije trebalo da postanu suverene i nezavisne države.

2001. - Evropska unija je objavila listu organizacija koje se smatraju terorističkim, posebno navodeći radikalne baskijske separatiste, kao i grupe u Severnoj Irskoj i Srednjem Istoku.

2002. - Na godišnjem kongresu Islamske reformske partije u Sani (Jemen) ubijen je istaknuti član vodeće opozicione partije u zemlji, Socijalističke partije, Džaralah Omar (Jarallah Omar). Ubio ga je Alija Džaralah (Jaralah), član islamske opozicione partije Islah.

2005. - Umro je istaknuti dramski umetnik Stevo Žigon, koji je najznačajnija glumačka ostvarenja postigao na sceni Jugoslovenskog dramskog pozorišta u Beogradu, kao i u brojnim ulogama na filmu, radiju i televiziji.

2005. - Evropska unija je lansirala svoj prvi navigacioni satelit "Galileo".

2007. - Umro je poljski sineasta Jerži Kavalerovič (Jerzy Kawalerowicz), jedan od osnivača poljske filmske škole 1950-tih. Među najpoznatijim filmovima koje je snimio su "Faraon", "Majka Jovana Anđeoska", "Noćni voz".

anchi22 · **•• 20:01 ••**

Dogodilo se na današnji dan - 29. decembar

1170. - Nadbiskup Tomas Beket ubijen po nalogu engleskog kralja Henrija II pred oltarom Kenterberijske katedrale.

1721. - Francuzi okupirali ostrvo Mauricijus u Indijskom okeanu.

1800. - Rođen američki pronalazač Čarls Gudjer, koji je 1839. otkrio proces vulkanizacije kaučuka.

1809. - Rođen Vilijam Juart Gledston, četiri puta premijer Velike Britanije između 1868. i 1894.

1825. - Umro francuski slikar Žak Luj David, osnivač i glavni predstavnik klasicizma, član Konventa i dvorski slikar Napoleona I.

1835. - Umro Filip Višnjić, slepi pesnik-guslar, Srbin iz Bosne, koji je opevao sve značajnije događaje iz Prvog srpskog ustanka.

1876. - Rođen katalonski violončelista i dirigent Pablo Kazals, koji je otvorio novu epohu u sviranju violončela.

1890. - Američki vojnici su kod 'Ranjenog kolena' u Južnoj Dakoti masakrirali više od 200 Indijanaca iz plemena Sijuks, među kojima je bio veliki broj žena i dece.

1911. - Revolucionarna privremena skupština za prvog predsednika Kine izabrala Sun Jat Sena, čime je posle više od tri milenujuma ukinuta monarhija.

1914. - Počela bitka kod Sarikamisa u Prvom svetskom ratu u kojoj je, mnogo slabija ruska vojska, nanela težak poraz turskoj armiji.

1921. - Rođen srpski pisac Dobrosav Ćosić. Smatra se jednim od najvećih srpskih pisaca druge polovine 20. veka.

1940. - Nemačko vazduhoplovstvo izvelo najteže bombardovanje Londona u Drugom svetskom ratu, koje je britanskoj prestonici nanelo najveća razaranja od 'velikog požara' 1666. kada su uništene četiri petine grada.

1944. - Sovjetske trupe u Drugom svetskom ratu ušle u Budimpeštu.

1973. - Filipinski diktator Ferdinand Markos, nastavio da vlada po okončanju drugog predsedničkog mandata, iako po ustavu nije mogao ponovo da bude biran.

1981. - Umro hrvatski književnik Miroslav Krleža, jedna od najznačajnijih ličnosti u kulturno-književnim zbivanjima 20. veka na jugoslovenskom prostoru.

1989. - Parlament Čehoslovačke izabrao za šefa države češkog pisca Vaclava Havela, dugogodišnjeg disidenta pod komunističkim režimom, koji je kao 'državni neprijatelj' proveo pet godina u zatvoru.

1996. - Vlada Gvatemale i vođe gerilskog pokreta potpisali sporazum kojim je posle 36 godina zvanično okončan poslednji i najduži građanski rat u Centralnoj Americi.

1999. - U nevremenu koje je zahvatilo više evropskih zemalja život je izgubilo oko 130 ljudi.

2001. - U Kabulu po prvi put patrolirale avganistanske i britanske trupe, što je bila proba za mirovne operacije.

2001. - Oko 300 ljudi je poginulo, a najmanje 120 je povređeno u požaru koji je izbio od varnica vatrometa u trgovinskom centru u Limi, glavnom gradu Perua.

2004. - Umro Džeri Orbah, američki glumac koji se proslavio ulogama na Brodveju, u filmovima kao i u poznatoj TV seriji 'Red i zakon'.

anchi22 · **•• 20:01 ••**

Dogodilo se na današnji dan - 30. decembar

1691. - Umro engleski hemičar i fizičar Robert Bojl, koji je prvi uočio razliku između hemijskih elemenata i spojeva i postavio zakon o odnosu pritiska i zapremine. Izolovao je metil alkohol i aceton.

1803. - Bivša francuska kolonija Luizijana, koju je te iste godine francuski car Napoleon I prodao Amerikancima, ušla je u sastav SAD. Time je skoro udvostručena tadašnja teritorija SAD.

1864. - Rođen srpski slikar Marko Murat, jedan od osnivača umetničkog društva 'Lada' 1904. u Beogradu.

1865. - U Bombaju rođen engleski pisac Radjard Kipling, majstor kratkih priča u kojima je prikazao život u Indiji.

1886. - Nemačka i Portugal potpisali sporazum kojim su odredile granice između Angole i nemačke Jugozapadne Afrike.

1903. - U požaru u čikaškom pozorištu 'Irikvoi' poginulo 588 ljudi.

1906. - Rođen Kerol Rid, uz Dejvida Lina, vodeći britanski filmski režiser posle Drugog svetskog rata.

1915. - Nemačka podmornica kod Krita u Prvom svetskom ratu torpedovala britanski putnički brod 'Persija'. Poginulo je 330 od 501 putnika i člana posade.

1916. - U Petrogradu ubijen i bačen u reku Nevu kaludjer mistik Grigorij Jefimovič Raspućin, veoma uticajna ličnost na dvoru ruskog cara Nikolaja II Romanova i miljenik carice Aleksandre.

1922. - Zvanično osnovan ŠSR [Savez Sovjetskih Socijalističkih Republika], stvaranjem konfederacije Rusije, Belorusije, Ukrajine i Transkavkaske Federacije.

1933. - Pripadnik rumunske organizacije 'Gvozdena garda' ubio premijera Jona Duku.

1944. - Umro francuski pisac i muzikolog Romen Rolan, kosmopolit, pacifista, često nazivan francuskim Tolstojem i savešću svoga vremena.

1947. - Rumunski kralj Mihal I abdicirao pod pritiskom komunista koji su potom proglasili Narodnu Republiku Rumuniju.

1968. - Umro norveški državnik Trigve Li, prvi generalni sekretar UN, od 1946. do 1952.

1997. - Kina i Južna Afrika potpisale sporazum o uspostavljanju diplomatskih odnosa od 1. januara 1998.

2000. - General Omar el-Bašir izabran po drugi put za predsednika Sudana i obećao da će nastaviti napore za uspostavljenje mira u zemlji u kojoj je oko dva miliona ljudi poginulo u sukobima u gradjanskom ratu ili umrlo od gladi.

anchi22 · **•• 20:01 ••**

Dogodilo se na današnji dan - 31. decembar

Večeras najveći deo čovečanstva dočekuje Novu godinu. Proslavljanje Nove godine, prema antičkim piscima, potiče od svetkovine rođenja Sunca, a gašenje i paljenje svetla u ponoć podseća na običaj starih Egipćana da u pola noći najave dolazak svetlosti. Stari Persijanci Novu godinu su proslavljali darujući jedni drugima jaja, a Rimljani skupocene poklone. Kao početak Nove godine, 1. januar počeo je da se proslavlja u vreme vladavine rimskog državnika Julija Cezara, a kasnije su to prihvatili i hrišćani. Neki narodi, naročito u Aziji i Africi, Novu godinu ne dočekuju na dan prihvaćen u najvećem delu sveta. Doček Nove godine u sadašnjem smislu kod nas ranije nije postojao. Mladići obučeni u narodnu nošnju obilazili su kuće i pesmom čestitali ukućanima Novu godinu.

1781. - Otvorena je prva banka u SAD-u ("Bank of North America").

1845. - Rođen je srpski državnik Nikola Pašić, jedan od osnivača Radikalne stranke 1881. i njen vođa, tvorac Vidovdanskog ustava 1921, prvog ustava Kraljevine Srba, Hrvata i Slovenaca. Kao student Ciriškog politehnikuma u Švajcarskoj, prišao je socijalistima i prihvatio ideje Svetozara Markovića i njegovog pokreta protiv apsolutističke vladavine dinastije Obrenović. Po povratku u Srbiju, uređivao je socijalistički list "Oslobođenje", a 1878. izabran je u parlament, u kojem se kao opozicioni vođa borio protiv autoritarnog režima Milana Obrenovića, zalažući se za uspostavljanje parlamentarne demokratije. Posle gušenja Timočke bune 1883, koju su u zaječarskom kraju podstakli radikali, emigrirao je i u odsustvu je osuđen na smrt, a kad se kralj Milan 1888. pomirio s radikalima, odlučujuće je doprineo da Srbija dobije veoma liberalan ustav. Ubrzo po abdikaciji kralja Milana u korist sina Aleksandra 1889, postao je predsednik parlamenta, a 1891. premijer. Dominantnu političku poziciju u Srbiji učvrstio je posle dolaska na vlast kralja Petra I Karađorđevića 1903. Premijer je ponovo postao 1904. i potom je još tri puta formirao srpsku vladu, a posle Prvog svetskog rata bio je triput i predsednik vlade Kraljevine Srba, Hrvata i Slovenaca i uticao je na ključne istorijske događaje. Odlučno se odupro pokušajima Austro-Ugarske da potčini Srbiju, učestvovao je u stvaranju Balkanskog saveza uperenog protiv Otomanskog carstva i bio odan pristalica carske Rusije. Kao premijer i šef diplomatije, predvodio je Srbiju u pobedonosnim balkanskim ratovima 1912. i 1913. i u Prvom Svetskom ratu od 1914. do 1918. Imao je istaknutu ulogu u stvaranju Kraljevine Srba, Hrvata i Slovenaca, koju je posle rata zastupao 1919. na Versajskoj mirovnoj konferenciji.

1857. - Kraljica Viktorija proglasila je Otavu za novi glavni grad Kanade.

1879. - Tomas Edison priredio je prvu javnu demonstraciju svog novog pronalaska - električne lampe sa ugljenim vlaknom.

1911. - Marija Kiri, profesor fizike i direktor Instituta za radijum u Parizu, dobila je svoju drugu Nobelovu nagradu, ovoga puta za hemiju. Prvu nagradu dobila je 1903. godine, zajedno sa svojim suprugom Pjerom Kirijem, za fiziku.

1935. - Čarls Darou (Charles Darrow) patentirao je društevnu igru "monopol".

1968. - Sovjetski Savez testirao je TU-144 supersonični avion, nekoliko meseci pre anglo-francuskog "konkorda". TU-144 bio je tako sličan "konkordu" da ga je zapadna štampa prozvala "konkordski".

1971. - Televizija Beograd, na prostoru nekadašnje Jugoslavije, emitovala je televizijski program u boji, iz Studija 3 u Aberdarevoj ulici. Time je počeo sa radom Drugi program Televizije Beograd i pojavila se televizija u boji.

1984. - Radživ Gandi postao je premijer Indije nakon smrti svoje majke Indire Gandi.

1997. - Kompanija Microsoft kupila je Hotmail e-mail servis.