Kratovo , Makedonija

schtranga · Makedonsko devojče

Kratovo - grad na vulkansi krater

Kratovo e gratce koe se prostira vo zapadnite padini na Osogovskite Planini. Ovie planini pred poveke milioni godini bile zafateni so ziva vulkanska aktivnost. Vulkanite od Zemjinata vnatresnost isfrlale magma bogata so mineralni sostojki od koi podocna nastanale olovo-cinkovite rudi. Kako posledica od dejstvuvanjeto na vulkanite se obrazuvale i karakteristicni reljefni formi, kakosto se vulkanski kupi i krateri. Po gasenjeto na vulkanite ovoj prostor bil naselen pred se poradi rudnoto bogatstvo koe izobiluva. Vo eden od vulkanskite krateri nastanala malata naselba Kretis-kara koja podocna prerasnala vo gratce.Kratovo e grad-kuriozitet, bidejki e edinstven vo nasata zemja izgraden vo krater.

Gradot se prostira na 600 m nadmorska visocina i se smeta za edno od najstarite naseleni mesta vo RM. Kako naselba bila poznata uste vo Rimskiot period, a podocna i za vreme na Vizantiskoto Carstvo. Za vreme na srednovekovniot period gradot Kratovo bil poznat kako razviena rudarska i trgovska naselba, vo koja se izrabotuvale razni predmeti i nakiti od zlato, srebro, bakar, i drugo, a se kovale i pari. Za brziot razvoj na gradot od toj period golem pridones dale Sasite (iskusni rudari od germansko poteklo), koi so doaganjeto gi obnovile zapustenite rudnici vo Kratovsko.

Za vreme na turskiot period bil poznat kako grad na zlato i srebro. Vo 1689 godina, poradi voveduvanjeto na angarija za rabota vo rudnicite od strana na turskite vlasti, Karpos kreva vostanie, a po neuspehot na vostanieto gradot bil opustosen a rudarskite jami zatvoreni. Tie se obnoveni duri vo 19 vek koga Kratovo dozivuva renesansa i se razviva vo grad so najubava carsija na Balkanot. Vo 1836 spored Ami Bue Kratovo broelo 56000 ziteli, a sega ima okolu 10.300 ziteli.

schtranga · Makedonsko devojče

carsija

schtranga · Makedonsko devojče

Легендата вели дека многу одамна во селото Куклица се случила голема трагедија. Момчето, во кое една девојка била бескрајно вљубена, се оженило со друга, поради што разочараната девојка ги проколнала младенците. Кога дошол свадбениот ден, навидум се било во ред: се собрале сватовите, стасале и другите гости, веселбата почнала. Во моментот кога младенците се бакнале, клетвата се остварила и сите свадбари се скамениле. Скаменетите свадбари и денес сведочат за гневот и за болката на несреќната девојка.

Селаните го викаат местото "Весела свадба" зашто сватовите останале насмеани, а младенците се скамениле во нежна прегратка. Поради овие скаменети "кукли", и местото го добило своето име - Куклица.

На локалитетот има околу 140 кукли, а најголемо внимание привлекуваат двете огромни камени кукли, кои страсно се бакнуваат и ги претставуваат младенците.

Со малку фантазија, секој посетител може да си ги дополни празнините во приказната, бидејќи не се знае што се случило со девојката што ја фрлила клетвата. Мештаните раскажуваат дека нивните предци се обиделе да ја растурат клетвата на вљубената девојка, но не успеале.

Научниците, пак, велат дека камените фигури се создале пред 10 милиони години, кога се уште немало луѓе на планетата. Вертикалната ерозија на вулканските карпи создала "кукли" повисоки од десет метри, кои и денес доминираат во питомата околина. Како и да е, ваква "свадба" нема никаде на светот и ова место е заштитено од Агенцијата за природни реткости при Министерството за животна средина. Нешто слично има само во Србија, во местото Ѓавоља Варош.

schtranga · Makedonsko devojče

Тајната на два седумвековни бора
Во легендата се вели дека боровите, кои и ден-денес постојат во паркот во центарот на Кратово, ги засадиле Сасите, германско племе кое во тој крај дошло да бара злато. Биле три, но едниот од нив бил исечен по Втората светска војна.
Широко разгранети зелени круни и две дебели високи борови стебла е глетката што се појавува зад карпестиот предел, од десната страна на патот, движејќи се кон центарот на Кратово. За старите борови во паркот Карши бавча, кои жителите на овој град ги нарекуваат прастари, велат дека ги кријат историјата и минатото на градот со шесте стари кули, трите речни корита и дванаесетте мостови, бидејќи во легендата за нив се говори дека биле засадени уште пред турско. Тоа се забележува и кога кратовци ги раскажуваат нивните животни приказни во кои како судбинска нишка речиси секогаш се јавуваат седумстолетните борови и паркот Карши бавча каде што порано секоја сабота и недела, а некогаш и среда се правеле игранки и серенади, се прославувале празници и се заљубувале младите од градот. Постарите жители со носталгија се потсетуваат на 40-тите години кога еден од трите борови бил исечен.
"Се градеше патот до центарот на Кратово. Имаше една кафеана која требаше да се руши, но за да не се урне таа, исекоеа еден од боровите", раскажува Љупчо Ангелов, претседател на Здружението на пензионери во Кратово. Откако бил исечен борот, луѓето изброиле околу 650 прстени на неговиот пресек и заклучиле дека тој е стар околу шест и пол века. Гредите што биле направени од него, кратовци ги искористиле за градење на спортската сала. "Во Кратово се зборува дека боровите ги посадиле Сасите, германско племе кое овде дошло да копа златна руда од ридот Златица, денешна "Плавица", вели Ангелов.
Кратовци многу малку знаат за потеклото на боровите и кога зборуваат за нив најчесто се потсетуваат на некоја интересна случка што е поврзана со нив.
"За време на српско, дедо ми Јусеин, три дена седел врз круната на едниот од боровите и се криел од српската жандармерија, бидејќи тој тргувал со тутун кој бил строго забранет во тоа време. Откако го подгониле жандармите, тој ги пуштил магарињата натоварени со тутун и трчејќи отишол во градскиот парк и се искачил на борот. Кога поминал некој негов пријател, тој му рекол да и каже на неговата була да му донесе јадење, оти нема намера да се врати дома", смеејќи се раскажува неговиот внук Ерџан Јусеинов, чија фамилија е единствената турска во Кратово. Тој за дедо му вели дека бил часовничар и дека ги поправал сите часовници во градот, па дури и градскиот кој постои и денес на една од шесте кули, но не работи. "Часовникот престана да чука откако почина тој во 1965 година", кажува неговиот внук.
Историчарите раскажуваат дека кулите, кои се едно од позначајните обележја на овој град, се изградени во византиско време. "За време на турското ропство, турските големци живееле во нив. Војската била во долната просторија, додека агите во горната, така што биле многу убаво заштитени од нападите", објаснува Илија Митевски, историчар во Градскиот музеј во Кратово. Тој раскажува дека сите кули меѓусебно се поврзани со подземни ходници. "Царицата Елена, жената на царот Костадин Дејановиќ, кога турците го освоиле Кратово, со целото нивно богатство влегла во еден од ходниците и исчезнала", раскажува историчарот. Многу луѓе кои ја знаат оваа легенда се обиделе да го пронајдат златото, но не се знае дали некој успеал да го најде. "Кратово е град на подземни ходници, покрај овие што ги поврзуваат кулите, има и ходници што водат до рудникот за злато. Има една легенда за еден ловџија кому, враќајќи се од лов, кучето му прпаднало во едена дупка. Загарот исчезнал и ловџијата помислил дека не останал жив. Кога се вратил дома, кучето веќе било дојдено. Се претпоставува дека тоа, преку ходникот долг еден километар, успеало да се симне во Кратово", раскажуваат жителите.
Кратовци зборуваат и за стариот турски амам кој, според нивните кажувања, бил втор по убавина на Истокот, веднаш по тој во Дамаск. "Многу ни е жал за тоа што денес од него останаа само стари камени sидови. А тој бил убава и раскошна бања со многу светлина која влегувала преку прозорците", велат тие. Жителите се потсетуваат и на некогашната Цармуратова џамија која била урната во 80-тите и на нејзино место била изградена сегашната стоковна куќа "Силекс"."Таа беше направена од убави камења кои меѓусебно беа поврзани со олово", вели историчарот Митевски. Кога цар Мурат тргнал од Цариград да го освојува Косово, последниот одмор го направил во Кратово. На Мурат му било речено да се помоли пред да ја започне битката. Тој влегол во црквата "Свети Архангел Михаил" и му се помолил на Алах во православен храм. Цар Мурат загинал во битката, а синот Бајазит, во негова чест, наредил црквата да се направи џамија, тоа била една од поубавите џамии во Турската Империја. Откако била урната, Исламската заедница повела судски спор против Кратово.
Постарите кратовци велат дека многу нешта во овој град се измениле и поголем број од значајните објекти во градот се уништени. "Времето си го направи своето. Иако луѓето се трудат да го зачуваат изгледот на старите куќи и по нивното реновирање, сепак, тие имаат изгубено многу од нивната автентичност". Тие не забораваат да ги споменат мандолинскиот оркестар и игранките за Тодорица, празник кој традиционално секоја година се прославува во Кратово. Жителите раскажуваат и за времето кога се избирал кралот на пијаниците на Свети Трипун. "Луѓето, откако ќе ги искроеја лозјата, од нивите се собираа во центарот на Кратово и го одбираа најголемиот пијаница. Тогаш тој со магаре, натоварано со буре вино, влегуваше во Д'Дцовата кафеана каде што забавата продолжуваше до зори".
Кратовци велат дека да се зборува за Кратово, а да не се спомене Радин мост не е кажано ништо. За да се стигне до мостот, под кој тече Манцева Река која во мазните карпи си вдлабнала свое корито, се оди по нагорни тесни улички на кои две коли не можат да се разминат истовремено. Мостот бил урнат и од него биле останале само двете стражарски кули. Во 1820 година, Хилми-паша наредил тој да се поправи за да можат луѓето да поминуваат на другата страна. По негова наредба, кулите биле премостени со дрвени греди. Сега мостот е направен од цврст градежен материјал и пред неколку години неговата дрвена ограда била заменета со железна.
Кратово е град за кој постојат голм број легенди. Една од нив е дека и името го добил по тоа што бил изграден врз кратер од изгаснат вулкан. "Тоа се гледа и по самите карпи на кои се изградени објектите во овој град. Нема куќа која не е направена со потпорен sид, бидејќи целата површина е нерамна", кажуваат жителите. Тие додаваат дека најинтересно е тоа што иако градот е мал, сепак, тој не може да се види во целост и дека секогаш едната страна е скриена и не се гледа.

pinkie · Prijatelj foruma

Makedoniju jako dobro poznajem , ali eto ovaj kraj nisam poznavala...strasno mi se svidela legenda o dva sedmovekovna bora Mr. Green

pinkie · Prijatelj foruma

Istorijata na gradot Kratovo zapo~nuva u{te od postarite vremiwa.

Rimjanite go vikale Kratiskara i bil poznat kako gradska naselba kade {to naselenieto se zanimavalo isklu~ivo sso rudarstvo. Gradot i negovata neposredna okolina bile mo{ne poznati po rudnoto bogastvo. Za `ivotot na Rimjanite vo ovoj grad ni svedo~at mnogubrojnite slu~aajni naodi na rimski grobovi,moneti, pitosi i dr.

Kratovo, kako gradska naselba, go prodol`uva `ivotot i za vreme na Vizantiskoto cartvo. Vo toa vreme gradot se vikal Koritos ili Koriton. Arapskiot geograf Idrisi, koj li~no gi obikolil mestata okolu Kratovo, a i samiot grad, veli deka Koritos vo 1153 godina bil va`en trgovski centar. Trgovijata bila glavno od ra~no izraboteni predmeti od zlato, srebro i bakar. Vo 1282 godina gradot potpadnal pod vlasta na srpskite feudalci, a toa e vreme koga bile dovedeni iskusnite rudari Sasi, za da gi obnovat rudarskite okna vo Kratovo. Raznite patepisci zabele`uvaat deka trgovijata na gradot bila mnogu razviena so okolnite gradovi, a osobeno so Dubrovnik.

Bogastvoto na gradot Kratovo i negovite rudnici go privleklo vnimanieto na turkite zavojuva~i. Spored tusskite izvori sultanot Murat Prvi, koga mar{iral so svoite vojski kon Kosovo, vo 1389 godina pominal preku Kratovo za da go vidi pro~ueniot grad so zlato i rebro. Ne pominalo ni edna godina, a Kratovo bilo prezemeno od sultanot Bajazit.

@ivotot na gradot prodol`il i za vreme na Turcite. Trgovijata so zanaet~iski proizvodi prodol`ila, a glavni kupuva~i bile dubrov~anite, koi doa|ale tuka so kamili. I za vreme na turskoto vladeewe, rudnicite vo Kratovo ostanale vo privatni race. Vo 16 vek se spomenuvaat bra}ata Pepi}i, kako zakupci na kratovskite rudnici, a osobeno knezot Dimitar Pepi}. Toj bil ugleden i polunezavisen gospodar na kratovskite rudnici. Eden patepisec, po ime K.Zeno, zabele`al deka vo 1550 godina, Kratovo e bogato so rudnici od koi se vadelo zlato, srebro i dr, {to zna~i eksplotacijata prodol`ila i vo sredinata na 16 vek. Ponatamu toj zabele`uva deka vo Kratovo se kovale moneti so likot na Sulejman vtori i Selim vtori. Na monetite stoela i oznakata K, signitura za gradot Kratovo, ako mesto kade se kovaat pari. godi{niot prihod na sultanot od kratovskite kovalni na moneti bil nad 70.000 zlatnici.

Vo 17 vek patepiscite: Evlija ^elebija i haxi Kalfa pak go spomnuvaat Kratovo kako grad vo koj se kovaat moneti. tie davaat u{te nekoi podatoci za ovoj grad. Velat deka kratovo vo toa vreme imalo:800 ku}i, 359 du}ani, 20 xamii, medresi, te}iwa, amami,~e{mi, {koli itn.

Kazanxiskite proizvodi bile na glas niz celiot Balkanski Poluostrov, a bakarot od kratovskite rudnici bil podobar od onoj vo Bosna i Mala Azija. Ku}ite vo gradot bile dvokatni-amfiteatralno rasporedeni po kosite strani na ridi{tata, zbieni edna do druga. Kratovskata Reka go delela gradot na nekolku maala, no tie bile povrzani so solidni kameni mostovi. nad dvokatnite ku}i so ubavi fasadi, od tipot na na{ata stara gradska arhitektura, visoko se izdigale sedum do osum kuli i mnogubrojni xamii so minariwa.

Po Avstro-ungarskata vojna od 1689 do 1690 i Karpo{ovoto vostanie, gradot bil opusto{en, a rudarskite okna zatvoreni. Do obnova na rudnicite do{lo duri vo po~etokot na 19 vek(1805), koga rudnicite bile zemeni pod zakup na Ali-beg-mejdexija. Vo 1836 godina, patopisecot Ami Bue, beli deka gradot ima okolu 56.000 `iteli, i deka vo nego rabotele samo dve pe~ki-topilnici., koi bile vo lo{a sostojba. No,sepak, topeweto na ruda, makar i vo mali koli~estva za razlika od porano, prodol`ilo s# do 1882 godina koga Turcite, nemaj}i rabotna raka, so sila go terale naselenieto da kulu~i po rudnicite i topilnicite. Vo toa vreme, ne mo`ej{i da go podnesuva lo{iot odnos i eksplotacijata, za{to gi terale da rabotat denono}no, narodot masovno se ieluval. Do krajot na 19 vek, brojot na naselenieto se svel na 1900 Makedonci. nekoga{nata najubava i `iva ~ar{ija, poznata so kujunxiskite rabotilnici, zamrela, a izbeganite kratov~ani ostanale so spomenite od ubaviot grad.

Maja S. · Odomaćeni član

Ja sam ranije boravila cesto u Makedoniju....Isla sam cesto U Bitolj,Ohrid,ja sam inace zivela nekih 40- tak km. od makedonske granice.
Tako da me vezuju lepa secanja za Makedoniju. Tada sam jos bila dete.
Inace u Kratovo nikada nisam bila, nazalost. Vidim da je lepo mesto.

schtranga · Makedonsko devojče

Evo jos nekoliko novih slika iz Stone dolls - Kratovo sta sam gi napravila ovo ljeto kad sam bila u Makedoniju Smile

[/

tasevska · Početnik Domaćeg.de

Bitola, Bitola, pozdrav do site od Bitola Makedonija.

marinela12 · Početnik Domaćeg.de

nemozam da vi opisam kako mi e polno srceto koga procitav-Makedonija,
pozdrav do site vas,a posebno do moite Makedonci,Bitola uh,moj roden kraj!!!