August

Vilenjakinja · **Sašina Kumica**

Car August , pravim imenom Gaj Oktavijan,bio je prvi Rimski car, pranećak Julija Cezara. Bezpogovorno povijesno ocijenjen kao jedan od najvećih rimski careva. Premda su njegovim dolaskom na vlast očuvane dotadašnje forme Rimske Republike, vladao je autokratski preko 40 godina kao jedini i nikom odgovorni gospodar moćnog Rima. U zasluge mu se, između ostalog, ubraja to što je priveo kraju gotovo stogodišnje razdoblje građanskih ratova i donio Rimu mir (Pax Romana), razvoj i prosperitet, te udario temelje rimskoj imperijalnoj veličini. Imenom Oktavijan, u povijesti je ostao poznat pod imenom August, što je ustvari titula koju mu je dodijelio Senat 27. p.n.e., a znači Uzvišeni, pa se u povijesti uvriježilo da se tim činom, ta godina računa i kao početak Rimskog Carstva.

Vilenjakinja · **Sašina Kumica**

Rimski građanski rat

August je rođen u Rimu, pravim imenom Gaj Oktavije Turin, Njegov otac, također Gaj Oktavije, potječe iz čestite, iako ne previše istaknute obitelji, a bio je na funkciji namjesnika Makedonije, prije smrti 58. p.n.e.. Njegova majka Acija bila je nećakinja tada rimskog vojskovođe, a kasnije i diktatora, Gaja Julija Cezara, kćer njegove sestre Julije. Cezar je njenog sina, a svog pranećaka usvojio i oporukom odredio kao svog nasljednika. Slijedom toga, prema rimskim običajima vezanim uz usvojenja, uzeo je ime Julije Cezar Oktavijan.
Kad je Cezar ubijen, u ožujku 44. p.n.e., njegov mladi nasljednik s vojskom se je nalazio kraj Apolonije, u današnjoj Albaniji. Imao je tada svega 18 godina i bio je često podcjenjivan od strane ostalih svojih konkureneta u borbi za vlast. Međutim, koristeći se statusom Cezarova nasljednika, vraća se u Italiju i formira svoju vojsku, od Cezarovih veterana
U Rimu zatiče glavne Cezarove ubojice, zagovornike Republike, Bruta i Kasija, koji su u međuvremenu ojačali svoj utjecaj. Nakon kratkog perioda napetosti, formira s glavnim Cezarovim suradnicima Markom Antonijem i Lepidom savez poznat kao Drugi trijumvirat, te otpočinju progon onih koji su bili umiješani u atentat na Cezara.
Nakon toga okreću se na Bruta i Kasija koji su pobjegli na istok. Kod Filipa, u Grčkoj, vojska trijumvira pobjeđuje vojsku republikanaca, a Brut i Kasije izvršavaju samoubojstvo, 42. p.n.e.. Oktavijan se vraća u Rim a Antonije odlazi u Egipat, gdje sklapa, prvo formalni, a potom i osobni (intimni) savez s kraljicom Kleopatrom, bivšom ljubavnicom Julija Cezara i majkom njegova sina Cezariona. Upravljanje rimskim provincijama dijeli se na način da Oktavijanu pripada Zapad, a Antoniju Istok.
Antonije započinje vojne pohode na istoku, uz sve jaču intimnu vezu s Kleopatrom. Za to vrijeme Oktavijan sklapa mnogo korisnih saveza u Rimu, time jačajući svoju moć, te sve više optužuje Antonija da se suviše udaljuje od Rima, stvorivši prejake veze s Egiptom i njegovom kraljicom. Pokušavajući spasiti savez s Antonijem, Oktavijan čak udaje za njega svoju sestru Oktaviju, ali usprkos tome osjeća se da sve više rastu napetosti između dojučerašnjih saveznika i suradnika. Situacija se iz dana u dan pogoršava, te naposljetku, 32. p.n.e. Oktavijan objavljuje rat Antoniju i Kleopatri. Rat se rješava 31. p.n.e., u znamenitoj pomorskoj Bitki kod Akcija, na zapadnoj obali Grčke. Nakon što je mnogo brodova izgorjelo i mnogo vojnika s obje strane izginulo, Oktavijanova flota pobijeđuje flotu Antonija i Kleopatre pa ovi bježe za Egipat. Oktavijan kreće za njima u potjeru i nakon još jednog poraza koji im nanosi, ljubavnici izvršavaju samoubojstvo, 30. p.n.e..
Opća jedinstvenost ovog Rimskog građanskog rata je njegova povjesna unikatnost. Nikada u tako malenom vremenskom periodu tijekom građanskog rata nije bilo tako mnogo zaraćenih strana koje su posjedovale svoju vojsku. Ako pogled usmjerimo na tih cijelih četrnaest godina nalazimo svekupno 6 vojski s svojim vođama koje su vodile rat protiv svojih ostalih konkurenata. To su bili: Rimski Senat, Oktavijan, Lepid, Marko Antonije, Pompej mlađi, Brut i Kasije. Svi oni su u minimalno jednoj fazi rata ovog pokušali vojno likvidirati sve ostale. Poslije konačne pobjede August postaje milostiv prema svojim poraženim protivnicima. Lepid je postao vrhovni rimski svećenik, Senat je dobio pravo izglasavanja opoziva cara, dvoje djece Kleopatre i Marka Antonija su postali vazalni kraljevi na Bliskom istoku, a daljnji muški potomak Pompej se puno kasnije oženio za kćer cara Klaudija. Jedine bespogovorne žrtve su bile Brut i Kasije radi svog ubistva Cezara.

Josip Horvat "Povjest i kultura" kroz 1000 godina (I dio)