Servantes, jednoruki ulcinjski rob

Vladika Rufim · Početnik Domaćeg.de

V. D. RAČIĆ:
SLAVNI ŠPANSKI PISAC, POLA DECENIJE PROVEO U NAJJUŽNIJEM CRNOGORSKOM GRADU

~ Kao dokaz svojoj tvrdnji Ulcinjani navode ime Don Kihotove ljubavnice, Dulćine, čije je ime, kako misle, inspirisano imenom njihovog grada u kojem je Servantes, kažu, proveo pet godina života

Servantes, jednoruki ulcinjski rob

U Alkalu de Henaresu, nedaleko od Madrida, 1547. godine rođen je jedan od najvećih pisaca svih vremena, Miguel Servantes. Djetinjstvo je proveo u rodnom gradu u stalnoj borbi da nešto strpa u stomak, jer je dosta rano ostao bez roditelja i šanse da neko drugi o njemu vodi računa. Upravo glad ga je natjerala da stupi u vojsku kada je imao 22 godine. Španski garnizoni u Italiji bili su mu jedina garancija da će dobiti novu i čistu odjeću i da će svakog dana moći sit da ode u krevet.
Godine 1571. Turci su poslali veliku flotu prema Italiji kako bi zauzeli istočno Sredozemlje. Krajnji cilj im je bio Rim. Španski kralj Filip II odgovorio je svojom flotom na čijem je čelu bio don Huan Austrijski. U jednom od španskih brodova nalazio se i slavni pisac. Vojske su se sudarile kod Lepetana. Brodovi su tonuli jedan za drugim, na palubama se čuo zveket mačeva, sve dok more nije postalo crveno. E tu počinje naša priča.
U starom gradu u Ulcinju postoji legenda o Servetu, jednorukom robu, odnosno polu robu koji je jako lijepo pjevao. Ulcinjani misle da je riječ upravo o slavnom španskom piscu Miguelu Servantesu, tvorcu “Don Kihota”. Kao dokaz svojoj tvrdnji Ulcinjani navode ime Don Kihotove ljubavnice, Dulćine, čije je ime, kako misle, inspirisano imenom njihovog grada u kojem je Servantes, kažu, proveo pet godina života.
Naime, utvrđeno je da se Ulcinj nekada zvao Dolćine. O tome otkud pisac “Don Kihota” u Ulcinju postoje dvije verzije.
- Poznato je da je Servantes učestvovao bici kod Lepetana i da je tamo izgubio ruku. Istorija kaže da se 440 brodova turske flote sukobilo sa oko 400 brodova zapadne antante koju su činili Italija, Njemačka i Španija. Turci nisu bili neki ratnici na moru i izgubili su bitku, ali je ulcinjski gusar Unuč Halija koji se borio na strani Turske uspio da se sa oko 40 brodova izvuče iz obruča i spasi. Mi Ulcinjani smatramo da je usput zarobio španskog pisca Miguela Servantesa i njegovog brata Rodriga - kaže Ismet Karamanaga, turistički vodič i veliki poznavalac istorije starog Ulcinja.
Servantes je, po ovoj verziji, narednih pet godina života proveo u jednom od prvih ulcinjskih kazamata. Unuč Halija ga je, tvrdi Karamanaga, izveo okovanog na trg, današnji Trg robova i sproveo do kamena gdje su robovi prodavani. Taj kamen i dan danas stoji na istom mjestu. Gusari su znali o kome se radi, kaže Ismet, zbog čega su mu podigli cijenu, koju Ulcinjani nisu htjeli da plate za jednorukog roba, tako da slavni pisac nikada nije prodat.
- Kažu da je njegov otac prodao imanje u Španiji da bi oslobodio sinove, ali tu nije bilo dovoljno novca za obojicu. Oslobodio je Rodriga, a Servantes je i dalje ostao u ropstvu. Nakon pet godina Rodrigo se vratio po svog brata i odveo ga sa sobom. Sa njima je otišla i Ulcinjanka koja se zaljubila u slavnog pisca i koja mu je kasnije poslužila kao inspiracija za čuveni roman - priča Ismet.
Ako je vjerovati drugoj verziji Servantesa su zarobili 1575. godine na povratku sa Korzike, gdje je bio na liječenju zbog ruke. Njegov brod su presreli upravo ulcinjski pirati, uhvatili ga, okovali u lance i doveli u Ulcinj. I oni su, kaže Karamanaga, znali ko je on u stvari i podigli zbog toga cijenu za njegovu kupovinu.
- Kupio ga je neki Andresa, Mletak koji se poturčio i uzeo ime Hasan-aga. Poznato je da je Servantes stvarno pisao o izvjesnom Hasanagi, robovlasniku koji je bio izuzetno strog. Hasanaga je Servantesa odveo u Alžir gdje ga je prodao španskim fratrima za tri hiljade dukata - završio je Karamanaga.