Apatin

vecadok · Prijatelj foruma

U severozapadnom delu prostranih bačkih ravnica, na levoj obali Dunava, na oko 200 kilometra od Beograda, smestio se
Apatin, jedan od najlepših gradova Vojvodine.
Izuzetno povoljan geografski položaj, blizina reke i prirodna bogatstva ovog kraja (plodno zemljište, šume pored reke, obilje ribe po ritovima i rukavcima i divljač u šumama) oduvek su privlačili ljude da se ovde naseljavaju, pa se tako još u praistoriji smenjuju kulture Sarmata, Kelta, Gota i drugih naroda.

U I veku, za vreme rimskih osvajanja, naselje je pretvoreno u vojni šanac sa utvrđenjima i imalo je značajnu ulogu u odbrani provincije Panonije. U VI veku dolaze Sloveni, a 896. godine Mađari i na ovom prostoru osnivaju svoju državu u kojoj su ipak Sloveni činili većinu stanovništva.

Apatin se prvi put spominje u pisanim dokumentima 1011. godine, a ime je dobio po opatiji Kaločke biskupije.

U XIV i XV veku na ovim prostorima su feudalna imanja, čiji su gospodari podigli dvorce oko kojih se naseljavaju ribari, lovci, lađari i vodeničari. Apatin se 1417. godine spominje kao posed Stefana Lazarevića. Pod tursku vlast pao je 1541. godine i bio pod njom punih 140 godina.

Deo izbeglica iz velike seobe pod Arsenijem Čarnojevićem 1690. godine naseljava se u Apatinu, Somboru i Prigrevici. 1748. godine u Apatin dolaze nemački kolonisti, a srpska naselja su silom raseljena, uglavnom u Stapar. Kolonisti su došli iz raznih krajeva. Sabirni centar je bio u Ulmu, a odatle su prevoženi Dunavom do Apatina, koji je postao glavna baza nemačke ekspanzije u Vojvodini, dobijajući pritom i posebnu podršku u razvoju. Nedaleko od pristaništa podignuta je crkva i izgrađen centar sa trgom. Podižu se javne zgrade, škole, ribarske stanice, zanatske radionice i stambene zgrade. Dvorska komora ubrzano podiže i privredne objekte: 1756. pivaru i pecaru, a 1764. jednu od najvećih tekstilnih radionica u Bačkoj. 1760. godine Apatin je proglašen za grad i stalno trgovište sa posebnim statusom.

Krajem XVIII veka katastrofalna poplava prodrla je u stari centar, uništila ga sa svim objektima, te sa sobom odnela i pola naselja. Novi centar formiran je severoistočno od Pivar e, čime je utemeljeno uobličavanje grada koje se u velikoj meri sačuvalo i do danas. Tokom XVIII i prve polovine XIX veka Apatin je doživeo snažan ekonomski uspon, pre svega zahvaljujući zanatstvu, trgovini i brodogradnji. Već 1869. godine osnovane su banke i štedionica, čime su otvorena vrata i ubrzanom industrijskom razvoju. Veliki broj ciglana (36) proizvodio je ciglu i crep, a njima su građeni i pokriveni mnogi objekti u Beču i većina u Pešti. 1912. godine Apatin je povezan železničkom prugom sa Somborom i Sontom. 1920. godine osnovano je brodogradilište, koje je u novije vreme modernizovano i jedino na celom toku Dunava opremljeno specijalnim liftom za brzo izvlačenje brodova na dok.

vecadok · Prijatelj foruma

Njegov prosperitet je prekinut turskim osvajanjem Bačke 1541. godine, da bi nakon jednoipovekovne osmanlijske dominacije, otpočeo, krajem XVII i tokom XVIII veka, dinamičan proces kolonizacije ovog, ratovima depopulisanog područja.Planskim naseljavanjem stanovništva, pre svega zanatlija, Apatin doživljava, od polovine XVIII veka brz ekonomski razvoj , pretvarajući se u jedan od najjačih industrijskih centara u ovom delu Bačke.Među brojnom kolonističkom populacijom naseljenom u Apatinu, nalazila se velika koncentracija zanatskih majstora raznih stručnih profila, što predstavlja najznačajniji preduslov njegovog budućeg intenziteta privrednog prosperiteta.

Pored već izgrađene ribarske stanice i vojnog magacina, formira se, 1756. godine, pivara (prvo kao mala zanatska radionica, da bi se krajem XVIII veka tretirala kao industrijsko preduzeće, koje u kasnijem periodu prerasta u jednu od najznačajnijih privrednih organizacija rada u gradu, a danas po mnogim elementima, i vodeću u pivarskoj industriji SR Jugoslavije), zatim pecara i konačno 1763. godine, jedna od najvećih tekstilnih manufakturnih radionica na području Bačke.

Kao posledica katastrofalnih poplava koje su krajem XVIII veka u potpunosti devastirale veliki deo grada sa starim urbanim jezgrom, na severoistočnoj periferiji se, tokom XIX veka, formira novi deo Apatina sa centralnom zonom.Ubrzo se, u okviru novog urbanog jezgra, podiže niz stambenih, privrednih i javnih građevisnkih objekata, neophodnih za funkcionisanje brojnih upravnih, verskih, prosvetnih i zdravstvenih organa i institucija (zbog visokih arhitektonskih, istorijskih i ambijentalnih vrednosti, mnogi od njih spadaju u kategoriju izuzetno značajnih spomenika kulturnog nasleđa grada).Dodatni impuls za još intezivniji ekonomski prosperitet, usledio je 1869. godine, osnivanjem Apatinske štedionice, prve bankarske instituicije u gradu i jedne od najstarijih u državi, formirane sa primnarnim ciljem kreditiranjem apatinska privrede.Nakon toga, usledio je još dinamičniji proces osnivanja brojnih zanatskih radionica i industrijskih preduzeća.Pored starih ciglarskih peći u kojima se proizvodila najkvalitetnija opeka i crep u tadašnjoj Autrougarskoj monarhiji, otvaraju se na desetine novih, čiju je tradiciju, u današnjem periodu, nastavilo Građevinsko preduzeće
'Rapid'.Koristeći bogatu sirovinsku bazu i visoko stručno umeće korparskih majstora, osnovana je 1896. godine, Prva korparska zadruga, a kontinuitet proizvodnje korparskih proizvoda osataje neprekinut kroz delatnost apatinske Korpare.

Takođe, na velikoj vekovnoj tradiciji proizvodnje tekstila, osniva se 1903. godine, fabrika čarapa (današnja 'Vukica Mitrović'), a kasnije i brojne tekstilne radionice, od kojih nastaje, u periodu posle II svetskog rata, tekstilno preduzeće 'Apateks'.Godine 1920.formirano je brodogradilište (danas MDD Brodogradilište 'Apatina') u početku kao veća samostalna radionica, koja ubrzo prerasta u idustrijsko preduzeće. Kao značajan segment apatinske privrede pre i posle II svetskog rata, osnivaju se preduzeće iz sfere kožarske inustrije, tj. Fabrike obuće, koje su širokim asortimanom i izuzetnim kvalitetom svojih proizvoda stekle visok renome : 'Istra' (osnovana 1940.), 'Ideal' (osnovan 1945.) i 'Luksor' (osnovan 1953.).Takođe, u okviru drvne industrije, formirano je 1946.godine preduzeće 'Dunav', čiji se proizvodni program uglavnom bazira na izradi kuhinjskih elemenata modernog dizajna i izuzetne funkcionalnosti.

Posle kapitulacije Jugoslavije 1941. godine Apatin je ušao u sastav Hortijeve Mađarske.Za vreme Batinske bitke front se protezao sve do Apatina i Bogojeva, a sam grad je postao prava ratna baza.

Partizanske jedinice oslobodile su Apatin 24. oktobra 1944. godine. Prema planu kolonizacije, novembra 1945. godine, u Apatin su stigle prve boračke porodice iz Like i nacionalni sastav grada je promenjen.

vecadok · Prijatelj foruma

Apatinski rit

Područje Apatinskog rita predstavlja područje veličine preko 5.000 hektara koji se prostiru duž leve obale Dunava, nastavljajući se na Monoštorski rit, u šumsko-močvarnom pojasu nastalom radom reke Dunav, od Apatina do mosta kod naselja Bogojevo.Zajedno sa Monoštorskim ritom čini celinu Specijalnog rezervata prirode "Gornje Podunavlje", danas tek dela nekada mnogo veće poplavne doline Dunava.Za razliku od svog "severnog" suseda, koji je izgradnjom odbrambenog nasipa gotovo u celosti ostao odsečen od Dunava, Apatinski rit se svojim većim delom i danas nalazi u poplavnoj zoni, što ga čini jednim od retkih preostalih celovitih područja na kojima vladaju gotovo neizmenjeni hidrološki uslovi koji su i učinili ovo područje tako biološki raznoliko.Izlivajući se i povlačeći svake godine, Dunav nanosi plodni mulj iz koga se iznova rađa više nego bogat živi svet ovog područja. Čitavih 3.500 ha Apatinskog rita pod direktnim je uticajem vodnog režima druge najveće evropske reke, bivajući periodično, najčešće u proleće, poplavljeno, noseći sa sobom velike količine otopljenog snega sa planina.Zbog zadržane izvornosti vodnog režima, na ovom području su se zadržala karakteristična ritska obeležja, kao što su poslednji veliki fragmenti prirodnih ritskih šuma, sastavljenih od vrba, topola i hrastova, kao i brojni rukavci, mrtvaje i bare, koji ovaj rit svrstavaju u red najznačajnijih mrestilišta na području čitavog toka Dunava.Nalazeći se upravo naspram Kopačkog rita, odnosno ušća Drave u Dunav, predstavlja jedinstvenu i neraskidivu ekološku celinu značajnu za opstanak mnogih vrsta vezanih za vlažna staništa, ponajviše ptica kao što su crna roda, orao belorepan i brojne čaplje.Osim kao izuzetno važno poplavno područje, Apatinski rit se, najzad, izdvaja i kao područje na kome su se održale neke od najlepših tradicionalnih vrednosti života u Podunavlju, poput brodotesarstva i ribolova. Iako ne u meri u kojoj su se ove delatnosti nekada odvijale, i danas je živa tradicija dunavskih alasa i pravljenja karakterističnih čamaca, tzv. "apatinaca".

vecadok · Prijatelj foruma

Apatinske ribarske večeri

Do obnavljanja tradicionalnih ribarskih svečanosti došlo je nakon poluvekovne pauze, u jednoj izmenjenoj formi i u potupnosti prilagođenoj današnjim potrebama grada.Tako je Turistički savez opštine Apatin, želeći da turističku ponudu grada Apatina obogati i podigne na viši, i kvalitetniji nivo, pokrenuo inicijativu za organizovanje jedine višednevne turističke manifestacije, koja će svojim sadržajem, pored standardne ugostiteljsko-turističke ponude, odražavati sve specifičnosti ovog podneblja, u prvom redu bogatu ribarsku tradiciju.Do realizacije ove ideje došlo je tokom 1963. godine, kada su po prvi put, u periodu 08.-09.jun, organizovane ��Apatinske ribarske večeri��, kao nastavak nekadašnjih ��Ribarskih godišnjica��.

Ova manifestacija je vremenom postala tradicionalna i internacionalna (učešćem stranih ekipa i pojedinaca u pojedinim segmentima programa), a program se konstantno dopunjavao i obogaćivao novim i kvalitetnim sadržajima zabavno-muzičkog, kulturno-umetničkog i sportskog karaktera.Centralne i najatraktivnije događaje, koji daju osnovni ton celokupnoj manifestaciji i direktno se naslanjaju na ribarsku tradiciju, predstavljaju takmičenja sportskih ribolovaca za trofej 'Zlatana ribica', kao i nadmetanje u kuvanju ribljeg paprikaša za trofej 'Zlatni kotlić'. Apatinske ribarske večeri se održavaju redovno, svake godine, početkom meseca jula.

vecadok · Prijatelj foruma

Banja "Junaković" Apatin

Nedaleko od Apatina, na obodu prastare šume ��Junaković��, idealno se uklapajući u panonski, ravničarski ambijent, podignut je moderan rehabilitacioni-rekreacioni centar, Banja ��Junaković��.

Lekovita svojstva termalne mineralne vode, konstatovana su još davno od strane meštana obližnjeg naselja Prigrevice, prilikom njenog korišćenja u svakodnevne svrhe.Naime, prvi arterski bunar izbušen je 1913. godine, nakon čega je izvršena analiza vode na Institutu za mineralne vode u Budimpešti, kojom je utvrđeno njeno lekovito svojstvo, te je svrstana u kategoriju mineralnih voda u svetu čuvene banje Karlove Vari, kao i Harkanja i Lipika.Kasnijim analizama od strane stručnjaka beogradskog Balneološkog instituta konstatovano je da se radi o alkalnoj mirijatičnoj jodnoj hipotermi. Ovim rezultatima je potvrđeno da se mineralna voda zbog svojih fizičkih osobina i hemijskog sastava može koristiti u balneo-teraeutske svrhe, za kupanje kao dopunsko sredstvo lečenja u sklopu medicinske rehabilitacije, prvenstveno kod hroničnog inflamatornog, degenerativnog i ekstraartikularnog reumatizma; posledica trauma i ratnih ranjavanja, ginekoloških obolenja, astmatičnih oboljenja, itd.

Na osnovama višedecenijske tradicije organizovanog banjskog lečenja (1929.godine) osnovano je ��Prigrevačko banjsko udruženje�� i počelo lečenje u banjskom objektu u Prigrevici,a 1983. godine podignut je i kompleks banje ��Junaković��, tj. savremen polikliničko-rehabilitacioni centar u čijem sklopu se nalaze ordinacije lekara specijalista, hidroterapijski deo (bazen i kade), saune, prostorije za kinezi terapiju, eletroterapijski deo, parafin sala, sala za inhalaciju i laboratorija opremljena EKG uređajima i rentgen kabinetom.

Posebnu celinu čini moderan hotelski prostor sa 68 dvokrevetnih soba (visoke B kategorije), apartmanima, restoranskim delom koji pored bogate gastronomske ponude (klasična kuhinja, riblji specijaliteti tradicionalne vojvođanske kuhinje) pruža i mogućnost organizovanja raznih manifestacija zabavno-muzičkog sadržaja, banketa, simpoziuma, itd.

U okviru banjskog kompleksa izgrađeni su sportski tereni, trim staze, deset bazena sa toplom i hladnom vodom (za decu, terapeutski, olimpijski, i rekretaivni sa skakaonicom).Tim sportskim sadržajima je kompletirana ponuda ovog banjsko-turističkog središta, koji je ne samo reprezentativan lečilišni centar, nego i omiljena turistička destinacija brojnih gostiju iz zemlje i inostranstva (dnevno i do 6000 gostiju).

vecadok · Prijatelj foruma

Zgrada Skupštine opštine

Podignuta je u peridu 1907. -1909. godine i predstavlja vredno arhitektonsko ostvarenje i jedan od najreprezentativnijih objekata graditeljskog fonda grada.Zgradu je projektovao poznati subotički arhitekta Feren J.Barhauzer Rajhle ( 1869-1960), rođeni Apatinac, u eklektičnom stilu sa dekorativnim elementima koji nagoveštavaju secesiju.

Objekat predstavlja snažnu, ugaonu, jednospratnu građevinu, sa tornjem (kvadratnog preseka), na uglu.Fasada je bogato dekorisana i veoma razuđena, sa balkonom, masivnim stubovima, tremovima, rizalitima, različito oblikovanim prozorskim otvorima, bogatom malternom plastikom, rešetke od kovanog gvožđa, keramičkim elementima.Floralni motivi, preuzeti su iz mađarskog narodnog stvaralaštva, rađeni su u malternoj plastici i modelovani na fajansnim pločicama.

I sama unutrašnja arhitetura zgrade poseduje značajne oblikovane vrednosti.Naročito se ističe reprezentativni hol u prizemlju, sa brojnim stubovima koji podupiru krstaste svodove.Svečana sala na spratu (jedan zid) ukrašena je zidnom dekoracijom u socrealističkom maniru(realizovao je apatinski slikar Rudolf Udvari 1898 - 1960, nakon II svetskog rata ) i opremljena mobilijarom od rezbarenog drveta.

Rimokatolička crkva posvećena Uspenju Bogorodice

Hram je jednobrodna građevina sa zvonikom koji se nastavlja iz pročelja glavne fasade, građen je u periodu 1795. - 1798. godina, od strane arhitekte Johana Gemahera i nosi karakteristike ��Copf�� stila.Unutrašnju zidnu dekoraciju, realizovao je 1939. godine apatinski slikar Rudolf Udvari, po nacrtima minhenskog slikara Riharda Holcnera. Crkveni inventar sadrži vredna vajarska i slikarska ostvarenja iz perioda baroka i kasnijih epoha (barokna statua Crne Madone nepoznatog autora, 14 slika sa motivima hristovog puta na golgotu (Via crucis) slikara Amana iz XVIII veka, oltarska pala ��Uznesenja Bogorodice �� autora Jozefa Peškija prva polovina XIX veka, itd.)

vecadok · Prijatelj foruma

Apatinska pivara

Formirana kao mala zanatska radionica 1756. godine, Apatinska pivara predstavlja najstariju proizvodnu organizaciju u gradu, a istovremeno i jedno od najstarijih preduzeća u okviru celokupne pivarske industrije SR Jugoslavije.Ubrzo nakon osnivanja, zahvaljujući brojnim povoljnim faktorima, Pivara prerasta, krajem XVIII veka, u pravo industrijsko preduzeće sa, za to vreme, najmodernijim proizvodnim preocesom.

Carska komora kao vlasnik, izdaje pod zakup Pivaru već početkom XIX veka, posle čega je, 1870.godine usledila rekonstrukcija pojedinih proizvodnih pogona.Prelaskom u privatnu svojinu krajem istog stoleća, nastaje nova faza u razvoju koju karakterišu ogromna investiciona ulaganja (1892. i 1893. godine), sa primarnim ciljem osavremenjavanja proizvodnog procesa i povećanja maksimalnog kapaciteta proizvodnje (maksimalni kapacitet proizvodnje je na 20.000 hl piva, dok je realizovana maksimalna proizvodnja na godišnjem nivou, u periodu do I svetskog rata, iznosila 16000 hl piva).

Iako je posle I svetskog rata usledila serija značajnih investicionih ulaganja, dodatnih rekonstrukcija i modernizacija (što je rezultiralo povećanjem maksimalnog proizvodnog kapaciteta na 25000 hl piva godišnje).Pivara tokom tridesetih godina ovog veka, dolazi u izuzetno tešku poziciju, sa tendencijom njenog daljeg pogoršanja.Ovaj negativni proces je u osnovi bio refleks snažnih ekonomskih poremećaja na globalnom planu (velika svetska ekonomska recesija) koji su ostavili katastrofalne posledice i u celokupnoj privredi grada.Paralelno sa tim drugi faktori su doprineli ovom negativnom trendu (loša poreska politika, pojava snažne konkurencije u pivarskoj industriji, kao i splet unutrašnjih slabosti u akcionarskom društvu Pivare) što je konačno rezultiralo privremenim obustavljanjem proizvodnog procesa, 1935.godine.

Nova etapa u razvoju ovog preduzeća započinje 1944. godine, remontom zatečene opreme i stvaranjem uslova za stavljanje u funkciju proizvodnih pogona i otpočinjanjem proizvodnje sledeće godine (sa 38 radnika).Do prve prekretnice u posleratnom razvoju Pivare dolazi 1950. godine, kada je proizvedeno 40.782 hl piva, a broj zaposlenih radnika se popeo na 120.

Kontinuiranim i značajnim investicionim ulaganjima, koja su rezultirala rekonstrukcijom i modernizacijom postojećih proizvodnih pogona, primenom najsavremenije tehnologije u procesu proizvodnje i drastičnim povećanjem maksimalnog kapaciteta proizvodnje piva na godišnjem nivou, stvorila su u periodu 1958-1966. godina, osnovu za dinamičan razvoj Pivare i njenu transformaciju u pravog industrijskog giganta kakav je danas.Dodatni impuls u tom pravcu učinjen je i početkom 70-tih godina, uvođenjem u proizvodni proces automatizovanih visokotiražnih linija, što je rezultiralo povećanom realizacijom proizvodnje piva (1978. godina - 556487 hl, 1977. godina - 634681 hl ), kao i proširenjem asortimana, proizvodnjom (od 1969. godine) osvežavajućih bezalkoholnih pića od narandže, limuna, borovnice, a kasnije i od alpskih trava.

Asortiman produkata Apatinske pivare se stalno obogaćivao tako da se danas, u njegovom okviru nalazi: kvalitetno svetlo pivo ��Jelen�� (u pakovanju 0,33 l; 0,5 l i u bačvama ), specijalno ��Pils-Light�� pivo, brojna bezalkoholna pića sa ukusom limuna, narandže, ��Apa - cola��, ��Alpina��, ��Egzotik��, ��Apa-tonik��, đus, kao i druge osvežavajuće baze ( u pakovanju 0,20 l; 0,25 l i 1 l ).

Zahvaljujući novim proizvodnim prostorijama, instaliranju savremen opreme uz primenu najnovije tehnologije Apatinska pivara je realizovala proizvodnju preko 1 milion hektolitara piva i 300000 hl osvežavajućih bezalkoholnih pića, na godišnjem nivou.

Kvalitet ovih proizvoda se konstantno održava na izuzetno visokom, svetskom nivou, o čemu svedoče mnogobrojene nagrade i priznanja, dobijeni na najprestižnijim izložbama i internacionalnim sajamskim manifestacijama, što je zagarantovalo njihov plasman širom Srbije i Crne gore, Republike Srpske, a takođe i na inostaranom tržištu.

vecadok · Prijatelj foruma

Dunav kod Apatina

Grad Apatin, kao i celokupna teritorija opštine Apatin, leži na severnom delu reke Dunav, na njegovom protoku kroz Srbiju.Na područje opštine Dunav ulazi na 1409,5 km od izvora, a napušta ga na 1367 km, tako da ukupna dužina njegove "apatinske" deonice iznosi 42 km.Dunav na ovom sektoru ima neznatan pad, koji od državne granice do ušća reke Drave iznosi 5,71 cm/km (brzina protoka Dunava kod Apatina je 1,5-2,0 m/s).Zbog ovih okolnosti, reka severno i južno od Apatina teče veoma sporo, a pri visokom vodostaju sklona je da menja korito, tako da je karakterišu brojni, jako razvijeni meandri, i aktivni i napušteni.Regulacijom Dunava i podizanjem čitavog sistema odbrambenih zemljanih nasipa, odvojeni su od glavnog rečnog toka mnogobrojni meandri i stvorene mrtvaje.

Veće mrtvaje severno i južno od Apatina su oko Blaževca, Velikog i Malog Kazuka, Kučke, Menteša, Petreša, Zverinjaka, Srebrenice, Golića, Porića, Marinog pruda... Najčešći nazivi za ove nekad aktivne tokove, a danas zatvorene površine su Stari Dunav (ili Dunavac), Tihi Dunav, Mrtvi Dunav i sl.

Maksimalan vodostaj Dunava kod Apatina registrovan je 25. juna 1965. godine i iznosio je 825 cm, dok je minimalni vodostaj od -118 cm, zabeležen 7. januara 1909. godine.Prosečna širina Dunava na apatinskom sektoru iznosi 750 m (pri vodostaju od 4,50 m), sa prosečnom dubinom od 15 m (minimalna dubina je konstatovana u Starom zimovniku -2,20 m, dok je maksimalna izmerena kod Ribarske centrale -32 m).Temperaturne vrednosti vode se kreću od minimalnih 0 �C (u periodu januar-mart) do maksimalnih 25,6 �C (tokom jula meseca).

vecadok · Prijatelj foruma

Apatin - Hej, salaši, na severu Bačke
Mali Berlin kraj Dunava

Predanje kaže da je još davne 1011. godine mađarski kralj Stevan mesto Apatin darovao Vespremskim opaticama da bi nešto kasnije mesto pripalo Kaločkoj biskupiji (od reči opatica potiče i ime grada, mada ima i drugih objašnjenja).Apatin je, međutim, potpuno opustošen u vreme turskih osvajanja.Ovaj kraj je posle turskih pohoda bio močvaran, teško pristupačan, Dunav se stalno izlivao pa su se tu zadržavali samo hajduci, divljač i ptice.

Neki istorijski izvori kažu da su se prvi Srbi, Bunjevci i Šokci, u ove krajeve naselili negde u 16. veku, a bečki dvor u 18. veku na teritoriju današnjeg Apatina počinje da naseljava Nemce. Pojedinačna naseljavanja počinju 1739. a organizovana kolonizacija 1750. godine koja se uzima i kao godina osnivanja grada. Vični racionalnoj poljoprivredi, zanatima i trgovini Nemci su od ovog kraja ubrzo napravili jedan od najnaprednijih gradova. Neki podaci kažu da je početkom dvadesetog veka na Dunavu bilo čak 80 vodenica koje su mlele žito iz čitave Vojvodine.Treba reći i da je još davne 1876. godine u Apatinu organizovan i prvi sajam proizvoda ovdašnjih fabrikanata i zanatlija.Bio je ovo i definitivno najnapredniji grad severne Bačke.

Ubrzan razvoj grada nastavio se sve do Drugog svetskog rata. Neposredno pred rat u Apatinu je živelo više od 85 posto Nemaca, a o lepoti i organizovanosti grada ponajbolje govori nadimak Apatina između dva rata.Zvali su ga, naime, mali Berlin na Dunavu.Lokalni Nemci sa svojim parohom Adamom Berencom u toku rata od 1941. do 1944. godine u ogromnoj većini su bili antifašisti, izdavali su list "Di Dunau" u kome su često pisali i protiv Hitlera.Zanemarljivo mali broj apatinskih mladića učestvovao je u nemačkoj vojsci.

Sve to, međutim, nije bilo dovoljno partizanskim oslobodiocima. Iako su stari Apatinci listom i posle oslobođenja ostali u svojim domovima nemajući čega da se stide, nova komunistička vlast ih je oterala u logore gde su neki umrli, a većina je uspela da pobegne u Nemačku.Do danas je u Apatinu ostalo zanemarljivo malo Nemaca.U nemačke kuće i na njihove posede krajem četrdesetih i početkom pedesetih naseljeni su srpski kolonisti uglavnom iz Like i Bosne.

"Glas javnosti" 06. jul 2001.
Tekstovi: D. J. Vučićević
Foto: D. Briza

vecadok · Prijatelj foruma

Apatinska pivara jedna od najboljih evropskih
Stvarno najbolje

Trenutno je svako četvrto pivo prodato u SCG - "pils" ili "jelen"!!!
Osnovana daleke 1756. godine, Apatinska pivara je jedna od najstarijih, ali i najboljih pivara na Starom kontinentu.U našoj zemlji je bez premca. Njihova piva "jelen" i pils" su najprisutnija na domaćem tržištu (trenutno je svako četvrto prodato pivo kod nas upravo apatinsko), uveliko izvoze u Hrvatsku i Bosnu, a spremaju se i za ozbiljan prodor i na tržište Zapadne Evrope.Da evropske ambicije apatinskih pivara nisu bez osnova, dokazuje zlatni pehar "Mond seleksion" osvojen 2001.godine na prestižnom međunarodnom ocenjivanju u Briselu - World selection fo quality 2001 - u konkurenciji najpoznatijih svetskih piva.Zlatnom peharu prethodile su najsjajnije medalje za postignut izuzetan kvalitet dobijene posledmnjih godina.
Kompletan proces proizvodnje od skladištenja ječma i hmelja do pakovanja gajbica na palete je kompjuterizovan.U besprekorno čistim, gotovo sterilnim uslovima ovde se danonoćno proizvodi "stvarno najbolje pivo".I kvalitet se kontroliše non-stop u najopremljenijoj laboratoriji u zemlji.Nije onda nikakvo čudo što i poslovni partneri iz Nemačke, Švajcarske koji ovde često navraćaju ostaju zadivljeni viđenim.Zaista, teško je bilo gde u ovoj zemlji videti tako do savršenstva doveden proces proizvodnje. Dovoljno je reći da produktivnost koju postižu u ovoj pivari nadilazi i rezultate nekih najpoznatijih svetskih fabrika.
Svakoga dana iz Apatina na sve strane krenu milioni litara najomiljenijeg pića na svetu.

"Apatinska pivara" pored piva proizvodi i najbolje sokove u Jugoslaviji. Dokaz za to je i titula apsolutnog šampiona kvaliteta u grupi proizvođača mineralne vode i osvežavajućeg pića osvojena na 68.Novosadskom sajmu."Apa kola" je zvanično proglašena za ubedljivo najbolje piće u svojoj kategoriji.

Kao najuspešniji kolektiv u Apatinu, pivara u mnogome pomaže i lokalnu upravu, izgradnju infrastrukture i razvoj kulturnog života grada.Zlatni je sponzor i donator "Apatinskih ribarskih večeri", a bez njene pomoći ni lokalni fudbalski klub "Mladost" ne bi bio tako uspešan.

"Apatinska pivara" - spoj tradicije i savršenstva.

vecadok · Prijatelj foruma

Banja Junaković

Banja Junaković se nalazi na severozapadu Srbije, 4 km od Apatina, okružena prelepom šumom i ekološki očuvanom prirodom. Udaljena je 200 km od Beograda i 100 km od Novog Sada.Do banje se dolazi regionalnim putem od Novog Sada, preko Vrbasa i Sombora ili preko Apatina.

Hemijskim analizama je utvrđeno da vode, čije temperature dostižu 60?C, sadrže natrijum, litijum, kalcijum i magnezium, pa se termalne vode Banje Junaković ubrajaju u isti red voda poput onih u Karlovim Varima u Češkoj, Harkanju (Mađarska) i Lipiku (Hrvatska).

Lečenje se obavlja u Rehabilitaciono-rekreacionom centru "Junaković", uz primenu savremenih medicinskih metoda, pod nadzorom lekara specijalista i terapeuta.Terapeutski blok raspolaže sa hidroterapeutskim delom (bazen, kade za podvodnu masažu), elektroterapijskim uređajuma (ultrazvuk, laser, magnet, biolampa), dve saune, salom za kineziterapiju, parafin salom i salom za inhalaciju.

U banji Junaković se leče:
- razne vrste hroničnog reumatizma
- posledice trauma i cerebralnog insulta
- povrede perifernog nervnog sistema
- stanja postoperativne ortopedije i posle operacija kičmenog stuba
- ginekološka oboljenja (primarni i sekundarni sterilitet, degenerativna oboljenja u klimaksu)
- nespecifična oboljenja respiratornog aparata (astma, spastični bronhitis, upala grla i dušnika)

Gostima je na raspolaganju kompleks od deset otvorenih bazena, tereni za male sportove i teniski tereni.

U blizini Banje Junaković je Dunav, pogodan za ribolov i sportove na vodi, a uz reku su lovišta sa raznim vrstama divljači i ptica.

Informacije i smeštaj:
Rehabilitaciono-rekreacioni centar "Junaković"
Nušićeva bb, 25260 Apatin
Tel: 025/ 772 311, 772 477, 772 228

vecadok · Prijatelj foruma

Još ponešto o "Apatinskom ritu"

Lovište ”Apatinski rit� po svom geografskom položaju predstavlja prirodno bogatstvo od neprocenjive vrednosti, obuhvatajući kompleks ravničarskih šuma na levoj strani reke Dunav južno od Apatina.Prostire se na površini od oko 6600 ha, koja najvećim svojim delom predstavlja relikte autohtone ritske vegetacije i kao takva predstavlja idealan teren za razvoj kako krupne divljači, tako i velikog broja vrsta pernate divljači. Glavne krupne vrste su evropski jelen (Cervus elaphus), divlja svinja (Sus scrofa) i srna (Capreolus capreolus), a od pernate divljači najinteresantnije su razne vrste divljih pataka (Anas sp.).Zbog svoje visoke trofejne vrednosti jeleni iz ovog lovišta su među najcenjenijim u svetu, a tradicija lovštva na ovom području izuzetno je duga.