:: |
Autor |
Poruka |
..::[ TuCko ]::.. ~Brat Slatke Breskvica~
|
Godine: 36
Datum registracije: 20 Feb 2005 Poruke: 11008 Mesto: Novi Sad/Zajecar
|
|
Welcome
Ova tema je namenj iskljucivo timocanima, ali koliko ja vidim da nema mnogo takvih tako da mogu svi da diskutuju.
U cemu je poznat Zajecar?
Sta se ono proizvodi u Zajecar sto ljudi vole malo da pinu?(tamo sam na praksu)
|
|
|
|
|
|
lonelyeagle2005 Početnik Domaćeg.de
|
Godine: 37
Datum registracije: 13 Feb 2005 Poruke: 42 Mesto: juzna Srbija
|
|
Ja sam iz negotina,i to spada u timocku krajnu.Si dolazio ovde nekad?
|
|
|
|
|
|
..::[ TuCko ]::.. ~Brat Slatke Breskvica~
|
Godine: 36
Datum registracije: 20 Feb 2005 Poruke: 11008 Mesto: Novi Sad/Zajecar
|
|
lonelyeagle2005 je napisao/la sledeće: | Ja sam iz negotina,i to spada u timocku krajnu.Si dolazio ovde nekad? |
da kad sam bio u 3 razred osnovne skole
|
|
|
|
|
|
Velja25 ~ Sanjicin komšija ~
|
Godine: 37
Datum registracije: 20 Jan 2004 Poruke: 2594 Mesto: Novi Sad
|
|
Istorijat grada
Kao naselje Zaječar se prvi put spominje u turskom popisu iz 1466. godine (za vreme sultana Mehmeda Osvajača). Naselje je tada imalo osam porodica i davalo je svom spahiji 540 akči prihoda.
U periodu od XVI-XVIII veka ima malo podataka o naselju. Nešto više podataka o Istočnoj Srbiji zabeleženo je u drugoj polovini XVII veka. Ovi podaci svedoče o ratnim pohodima ugarske i austrijske vojske protiv Turske (Veliki rat 1683-1699, rat 1716-1718, rat 1737, 1788. godine i drugi), koji su teritorijalno zahvatali i ove krajeve i u kojima je bilo srpskih dobrovoljaca. Stanovništvo ovih krajeva bilo je izloženo, ne samo ratnim strahotama, već i drugim nedaćama koje rat donosi: rekvizicije, pustošenja, pljačke, teror i dr, što je uzrokovalo česta iseljavanja preko Dunava.
Prvi srpski ustanak inicirao je takvu težnju i u ovim krajevima. U Crnoj Reci 1805. godine knez Milisav Đorđević se dogovorio sa popom Radisavom Jovanovićem iz Planinice i Ivkom iz Krivog Vira da se diže ustanak. Kod sela Iline (ispod Rtnja) oni ubiju turskog subašu, pa krenu na Zaječar. Međutim, do napada nije došlo, jer je, u međuvremenu, vidinski vezir Osman Pazvan-Oglu svima dao oproštaj.
Posle oslobođenja Beograda, 1806. godine, stvoreni su povoljni uslovi za dizanje ustanka u ovim krajevima (Pazvan-Oglu je početkom 1807. godfine umro, a Rusija je već uveliko bila u ratu sa Turskom). Karađorđe je odobrio hajduk Veljku Petroviću, knezu Milisavu i popu Radosavu da sa Timočanima i Crnorečanima dižu ustanak. Posle niza uspešnih bojeva, za kratko vreme najveći deo Krajine, Zaječara i Gurgusovca bio je oslobođen.
Kriza i propast Prvog srpskog ustanka imali su teške posledice i u ovim krajevima. Hajduk Veljko junački gine u odbrani Negotina, a Turci ponovo zauzimaju celu Istočnu Srbiju. Tu su se održali sve do 1833. godine, kada je ovaj deo Srbije u nizu uspešnih bojeva konačno oslobođen i ponovo pripojen Srbiji.
Timočka Krajina je živela mirno sve do 1876. godine, kada su Srbija i Crna Gora ušle u rat sa Turcima, potpomažući time srpske ustanike u Bosni i Hercegovini, koji su digli bunu 1875. godine. Ovi krajevi su ponovo postali poprište krvavih borbi sa Turcima, koji su ovamo upadali iz Vidinskog pašaluka. Za ratne potrebe srpska vlada je formirala četiri grupacije: jedna od njih je bila Timočka vojska pod komandom pukovnika Milojka Lešjanina, koja je dobila zadatak da vodi borbe sa Turcima na Vidinskom pravcu. Početkom jula 1876. godine Moravska i Timočka vojska su obrazovale jednu grupaciju pod komandom ruskog generala Černjajeva. Početne uspehe Timočke vojske zamenili su neuspesi i veliki gubici kod Velikog Izvora, kao i napuštanje Knjaževca od strane jedinice potpukovnika Horvatovića, čime je ugrožena i odbrana Zaječara. Isti je napušten bez borbe, a Turci su se zaustavili u visini Planinice, bojeći se dubljeg ulaska u dolinu Crne Reke. Zauzetu teritoriju Turci su opljačkali i opustošili, u čemu su prednjačili Čerkezi i bašibozuci. Pod pritiskom Rusije Turska je sa Srbijom sklopila mir, pod uslovom da se povrati stanje status-quo od pre rata. Iz ovog rata Srbija je izašla materijalno, finansijski
i moralno iscrpljena.
Ni ovaj mir nije dugo trajao. Rusija je 12. aprila 1877. godine napala Tursku, u čemu je Srbija videla povoljnu priliku i odmah stala uz Rusiju. Ovaj put, Srbija je imala više uspeha, dobivši znatna teritorijalna proširenja. Ali, odlukama berlinskog kongresa, 1878. godine, Srbija je morala da vrati ove teritorije i vrati se na "stare istočne granice Kneževine Srbije".
Na unutrašnjem planu, Srbiju tog vremena su potresale brojne dinastičke afere, politički sukobi opozicije i kneževske - potonje kraljevske (knez Milan je 22. februara 1882. godine proglašen za kralja) - vlasti, težak položaj seljaštva i drugo, što je dovodilo do čestih nemira i buna u Srbiji.
Još rane od ratnih strahota nisu bile zalečene, a već 1883. godine je u Istočnoj Srbiji izbila Timočka buna. Pre Timočke bune desila su se na području Zaječara dva oružana sukoba između naroda i policije (u martu 1883. godine u selu Grljanu, gde su se seljaci pobunili zbog popisa stoke i u maju iste godine, ne dopuštajući da im vlast žigoše stoku, pobunili su se meštani sela Gamzigrada i na prilazima selu podigli barikade.
Neposredan povod Timočkoj buni je bila naredba Vlade o oduzimanju oružja od narodne vojske. Radikalski prvaci su objašnjavali narodu da naprednjačka vlada to čini iz straha od naoružanog naroda, da bi ga oduzimanjem oružja držala u još većoj pokornosti. Te godine, na septembarskim izborima za Narodnu skupštinu radikali su odneli veliku pobedu, a radikalsku skupštinu kralj Milan nije želeo da prihvati, pa ju je raspustio i formirao naprednjačku vladu Nikole Hristića.
Odmah po otpočinjanju rada Komisije za oduzimanje oružja buna je odmah izbila. Prvo je se pobunio boljevački srez, a odmah zatim sokobanjski i knjaževački. Buna je zahvatila i neke delove zaječarskog sreza, a sam grad Zaječar igrao je važnu ulogu u rešavanju sudbine ove bune. Vođi pobune bili su lokalni radikalski prvaci: u boljevačkom srezu pop Marinko Ivković, Dobrosav Petrović i pop Milija Petrović; u sokobanjskom srezu Ljuba Didić, a u Knjaževcu Aca Stojanović, Gavra Aničić i drugi.
Vlada je reagovala žestoko: odmah je proglašeno vanredno stanje, obrazovan preki sud i angažovan novoformirani korpus stajaće vojske za ugušenje pobune. Neorganizovanu, nejedinstvenu i komandno necentralizovanu pobunu vojska je brzo i u krvi ugušila. Već u novembru 1883. godine, nakon nepuna dva meseca, buna je likvidirana, pobunjenici pohapšeni, a mnogi, posebno vođe, streljani. Novembar 1883. godine je bio najtragičniji mesec u istoriji Zaječara. Nazvan je "mesecom smrti". Preki sud je izricao smrtne kazne, koje su već sutradan izvršavane na Kraljevici. Preki sud je u Zaječaru osudio 825 učesnika bune (94 na smrt, ostale na robiju, zatočenje i zatvor, dok je 70-oro uhapšenih oslobođeno).
U Beogradu su pohapšeni članovi Glavnog odbora Narodne radikalne partije i sprovedeni pred Preki sud u Zaječaru. Neki od njih su pred sudom pokazali slabost, kukavičluk i izdajničko držanje. Deo ih je osuđen na smrt, deo na zatvorske kazne, a deo oslobođen. Nikola Pašić, vođa stranke, uspeo je da prebegne u Bugarsku, odakle je nastavio političku borbu protiv režima kralja Milana.
Ujedinjenje Istočne Rumelije sa Bugarskom, ali i želja da se dokaže pred srpskim narodom, naveli su kralja Milana da Bugarskoj 1885. godine objavi rat. U bici na Slivnici srpska vojska je doživela sraman poraz, zahvaljujući nespremnosti, neorganizovanosti, slabom komandovanju, nejasnim ratnim ciljevima i dr. Kralj Milan je zbog ovog poraza bio primoran da abdicira, što je i učinio 1889. godine u korist svog sina Aleksandra (isti je u oficirskog zaveri, zajedno sa svojom suprugom, ubijen u noći 28-29. maja 1903. godine, a na srpski presto je doveden Petar I Karađorđević).
Nikola Pašić se 1889. godine, nakon abdikacije kralja Milana, vraća u zemlju. Već 1890. godine je izabran za predsednika Narodne skupštine, a 1891. godine sastavio je svoj prvi kabinet Vlade.
Period mira i stabilnosti kratko je trajao. Srbiji, a u okviru nje Timočkoj Krajini i Zaječaru, bilo je suđeno da u roku, kraćem od dve godine, učestvuje u tri velika rata - dva balkanska i u Prvom svetskom ratu.
Za vreme oba balkanska rata Zaječar je sačinjavao pozadinu. Pred njim, kao i celom Timočkom Krajinom, ležale su velike obaveze: prikupljanje i slanje hrane za vojsku, čuvanje saobraćajnica od diverzija, utovar i istovar materijala za front i drugi pozadinski zadaci. U ovim ratovima Timočani su bili mobilisani u dve divizije - Timočku diviziju I poziva (u sastavu II armije) i Timočku diviziju II poziva (u sastavu I armije). Ove divizije su prošle slavan ratni put, ne samo u balkanskim ratovima, već i u Prvom svetskom ratu, učestvujući u svim velikim bitkama ovih ratova.
U Prvom svetskom ratu Timočka Krajina je bila pozadina, sve do 14. oktobra 1915 godine kada su Bugari počeli napad na Zaječar. Borbe su trajale do 29. oktobra 1915. godine, kada su Bugari ušli u Zaječar i konačno okupirali ove krajeve.
Nakon povlačenja srpske vojske preko Albanije cela Srbija je bila okupirana i podeljena na dve okupacione zone: austrougarsku i bugarsku. Linija razgraničenja ovih zona išla je Velikom Moravom od Smedereva do Stalaća, pa na jug pravcem Kruševac - Lebane - Gnjilane - Šar planina. Bugarska okupacija Istočne Srbije trajala je tri godine, za koje vreme je vršena sistematska denacionalizacija i fizičko istrebljenje srpskog stanovništva i sistematsko uništavanje njihovih materijalnih i kulturnih dobara.
U septembru 1918. godine savezničke i srpske snage na Solunskom frontu prešle su u ofanzivu. Srpska II armija i konjička brigada francuskog generala Gambete 13. oktobra 1918. godine oslobodile su Pirot, a dva dana kasnije Svrljig i Kalnu i počele se spuštati u dolinu Timoka. Knjaževac je oslobođen 16. oktobra. U okolini Zaječara, 15. oktobra, seljaci su se digli na ustanak protiv okupatora, čime su olakšali dejstvo srpskih i savezničkih snaga na timočkom pravcu. Nakon niza borbi na prilazima Zaječaru iz pravca Knjaževca, Konjička brigada generala Gambete umarširala je 19. oktobra 1918. godine u Zaječar.
Posle oslobođenja od Bugara, Zaječar postaje sedište Timočkog okruga, sastavljenog od sledećih srezova: zaječarskog, zaglavskog, timočkog i boljevačkog.
Nakon dve decenije življenja i rada u miru celu državu (Kraljevinu Jugoslaviju) i ove krajeve zahvatio je novi ratni požar, mnogo strašniji i krvaviji od predhodnog. Za Kraljevinu Jugoslaviju i zaječarski kraj Drugi svetski rat je počeo 6. aprila 1941. godine. Već 13. aprila te godine, oko četiri časa po podne, u Zaječar su ušla jedna nemačka borna kola i dva motocikla sa prikolicom, kao predhodnica nemačke vojne jedinice, koja je se kretala iz Bugarske i u Zaječar ušla 14. aprila.
Nemci su u Zaječaru formirali svoju okružnu komandu (krajskomanda-turu), čija se nadležnost prostirala na ceo zaječarski okrug. Da bi lakše gospodarili okupiranim regionom, Nemci su naredili da određene upravne ustanove, škole i drugi organi nastave sa radom, ali pod njihovom punom okupacionom jurisdikcijom.
Zbog prirodnih bogatstava Timočke Krajine (rudnici bakra, pirita, zlata i srebra u Boru i Majdanpeku, uglja u Rtnju, Bogovini, Vrškoj Čuki, Podvisu, Dobroj Sreći i drugim nalazištima, žita u Krajini i drugim timočkim ravnicama, šuma i stočnog fonda) i zbog geostrategijskog položaja, ova oblast je za Nemce imala poseban značaj. Zbog toga su ovde držali jače oružane snage.
Tokom celog ratnog perioda okupatoru je pružan oružani otpor, na šta je on odgovarao krvavim represalijama. Na nesreću ovog naroda, ovaj rat nije bio samo dvosmeran. On je bio i građanski, koji je u sukobima različitih političkih i ideoloških opcija odneo mnogo žrtava i stvorio nove raskole i deobe, koji još uvek traju.
Borbe za oslobođenje Zaječara otpočele su 6. septembra 1944. godine napadom 23. srpske divizije Narodnooslobodilačke Vojske Jugoslavije (NOVJ) na Zaječar. Jedinice ove divizije su već sutradan, 7. septembra u 16 časova, ušle u grad. Međutim, već 8. septembra 23. divizija je se moprala povući iz grada, jer su jake nemačke snage, koje su se povlačile iz Grčke (delovi E grupe armija), nadirale dolinom Timoka ka Zaječaru. Teške i krvave borbe za oslobođenje vođene su do kraja septembra i prvih dana oktobra na širem prostoru Zaječara zajedničkim dejstvom jedinica NOVJ i Crvene armije. U noći 7/8. oktobra 1944. godine jedinice 45. divizije NOVJ i delovi 64. korpusa i 4. mehanizovanog korpusa Crvene armije okončali su ovu višenedeljnu borbu i ušli u Zaječar. Time je ovaj grad konačno postao slobodan, razvijajući se i gradeći u miru do danas.
|
|
|
|
|
|
Velja25 ~ Sanjicin komšija ~
|
Godine: 37
Datum registracije: 20 Jan 2004 Poruke: 2594 Mesto: Novi Sad
|
|
Znamenite ličnosi
VELJKO PETROVIĆ
(oko 1780 - 1813)
Ustanički vođa, najslavniji vojvoda i komandant iz Prvog srpskog ustanka
Veljko Petrović (u istoriji i u narodnom predanju poznatiji kao HAJDUK VELJKO) rođen je u selu Lenovcu kod Zaječara oko 1780. godine.U mladosti je bio čobanin kod vidinskog paše i sluga kod požarevačkog spahije, od koga je 1803. godine pobegao u hajdučku četu čuvenog hajdučkog harambaše Stanoja Glavaša. Na početku Prvog srpskog ustanka borio se protiv Turaka u ovoj hajdučkoj četi, a zatim u vojsci smederevske nahije. U ovom ustanku učestvo-vao je kao običan ratnik, pa "buljubaša", a potom kao vojvoda i komandant, ratujući diljem ustaničke Srbije. Nakon oslobođenja Beograda 1807. godine namolio je Karađorđa (vrhovnog vožda Prvog srpskog ustanka) da mu dozvoli da ode u Crnu Reku i digne ustanak protiv Turaka, što mu je Karađorđe udovo-ljio. U borbama protiv Turaka se isticao izuzetnom smelošću, odvažnoću i hrabrošću.
Najčešće je jurišao na čelu svojih ustanika. Ovakvim svojim osobinama i uspesima u borbama protiv Turaka nametnuo se kao jedan od najsposobnijih srpskih vojvoda Prvog srpskog ustanka. Nakon srpskog poraza na Čegru istakao se u borbama za odbranu Sokobanje. Polovinom 1810. godine sadejstvovao je ruskoj vojsci u borbama za oslobođenje Prahova, kao i u napadu na Varvarin. Za pokazanu hrabrost u ovim borama odlikovan je ruskom zlatnom medaljom.
Srpski vožd Karađorđe ga je, po odluci Praviteljstvujuščeg Sovjeta, dekre-tom od 21. avgusta 1811. godine, postavio za vojvodu Negotinske nahije, kao priznanje velikom junaku, ali i kao sračunat potez za predstojeće događaje.
I Karađorđe i Sovjet su znali da Negotin treba braniti, a to je mogao samo Veljko. Poginuo je 1811. godine, hrabro braneći opkoljeni Negotin sa oko 3.000 ustanika od mnogo nadmoćnijih turskih snaga.
Hajduk Veljko nije mario za novac i bogatstvo, ostavši, pored Karađorđa, jedini slavni ustanički komandant koji nije stekao bogatstvo. U njemu je oličeno sve što je junačko, herojsko i epsko, negovano u viševekovnom otporu srpskog naroda tadašnjoj islamskoj - turskoj najezdi.
SVETOZAR MARKOVIĆ
(1846 - 1875)
Radikalni socijalista Srbin evropskog ugleda, istaknuti agent - korespodent Prve internacionale za Srbiju, teoretičar, nacionalista i federalista, političar aktivista (zaverenik, buntovnik, partijski organizator - jednom rečju praktični revolucionar), osnivač radikalnog socijalističkog pokreta u Srbiji - najvećeg javnog pokreta u Srbiji XIX veka
Svetozar Marković rođen je u selu Rgotini kod Zaje-čara 1846. godine u službeničkoj porodici. Odrastao je i školovao se po mestima očevog službovanja (osnovnu školu je pohađao u Rekovcu i Jagodini, nižu gimnaziju u Kragujevcu, Tehnički fakultet Više škole u Beogradu). Kao državni pitomac upućen je u Rusiju na nastavak tehničkih studija, gde je proveo nešto manje od tri godine (1866-1869), uključivši se u revolucionarni pokret stude-nata i ruskih revolucionarnih demokrata. Zbog svojih političkih aktivnosti morao je da napusti Rusiju, odakle je prešao u Cirih (Švajcarska) i upisao se na Politehnički fakultet. Tu je se približio teoretičarima socijalizma, na prvom mestu Karlu Marksu.
Kompletno se predavši političkoj i revolucionarnoj delatnosti, zanemario je studije. Ubrzo je postao član Ruske sekcije Prve internacionale i njen konsul-tant za srpska pitanja. Zbog svoje delatnosti i brojnih kritičkih članaka protiv režima u Srbiji (članci u Zastavi o politici namesništva u Srbiji) izgubio je držav-nu stipendiju i 1870. godine se vratio u Beograd.
Po povratku u Beograd započeo je veoma dinamičnu publicističku i prakti-čnu političku delatnost. Pisao je u brojnim časopisima, objavljivao knjige, uče-stvovao u radu Prve internacionale kao njen korespodent za Srbiju, predvodio brojne političke akcije protiv režima, ali i akcije na nacionalnom planu za oslobo-đenje i ujedinjenje srpskih zemalja. U junu 1871. godine pokrenuo je prvi socija-listički list na Balkanu "Radenik". Sbog svojih slobodoumnih, ali i radikalnih, ideja i političke antirežimske aktivnosti često je proganjan i hapšen, a 1872. godine je bio primoran da emigrira u susednu Austrougarsku, gde je iste godine u Novom Sadu napisao svoje najpoznatije delo "Srbija na Istoku".
U aprilu 1873. godine Svetozar se vratio u Srbiju i nastavio sa svojom teorij-skom i praktičnom političkom delatnošću. U novembru 1873. godine pokrenuo je list "Javnost". Zbog svog rada i političke aktivnosti i dalje je proganjan i hapšen. Poslednji put je uhapšen pod optužbom da je teško prekršio zakon o štampi, provevši devet meseci u požarevačkom zatvoru. Nakon izlaska iz zatvora, teško narušenog zdravlja, početkom 1875. godine pokrenuo je još jedan list - "Oslobođenje". Napredovanje opake bolesti (tuberkuloze) onemo-gućilo je svaki dalji Svetozarev rad. Predloživši za svog naslednika u socijali-stičkom radikalnom pokretu Nikolu Pašića ili Peru Todorovića, prekinuo je svaku dalju aktivnost i krenuo u Primorje u potrazi za lekom. Umro je u Trstu 10. marta 1875. godine u 29. godini života. Poslednje zabeležene reči su mu bile: "Zadrži suze i radi za svoj narod".
U kratkom periodu svog života Svetozar Marković je ostvario neverovatno obiman teorijski opus, sadržan u 14 tomova, uz vrlo aktivan politički rad na terenu. Svojim radovima Pevanje i mišljenje, Realni pravac u nauci i životu, Realnost u poeziji i dr. postao je osnivač realizma u srpskoj književnosti i jedan od osnivača kritičkog pravca u srpskoj književnosti. U domenu teorije politike ostvario je zapažene radove o konceptu federalizma, nacionalnog pitanja, drža-ve, partije itd. Iz veoma obimnog teorijskog rada o konceptu partije ističemo neke principe, koji su opštevažeći za sve partije, a ne samo socijalističke:
- U svakoj zemlji vlada jedna partija
- Ako je ta partija došla na vladu voljom narodnom to samo znači da narod ima vere da će ga partija odvesti k celji
- Ta vera traje samo dotle dok se narod činjenicama ne uveri u protivnosti. Inače ne bi postojale ni bune ni revolucije
Ovim zadnjim principom Svetozar Marković se svrstava u retke teoretičare socijalizma koji su isticali mogućnost buna i revolucija naroda i protiv socijali-stičke partije. Po njemu, interes naroda je iznad interesa partije (više o tome: Simeunović, dr Dragan. Novovekovne političke ideje u Srba, Beograd, Istorijski arhiv, 2000, str. 370).
Teorijska veličina Svetozara Markovića je "u osmišljavanju originalnog i etičnog srpskog komunizma, potpune slobode i nezavisnosti, a na temeljima narodne samouprave" (Simeunović, dr Dragan. Novovekovne političke ideje u Srba, Beograd, Istorijski arhiv, 2000, str. 370). Njegove programske ideje, uz nužna redefinisanja, je preuzela Narodna radikalna stranka Nikole Pašića, a dosledno im ostala odana, razrađujući ih u smislu naučnog socijalizma, Srpska socijal-demokratska partija Dimitrija Tucovića.
NIKOLA PAŠIĆ
(1845 - 1926)
Najznačajniji novovekovni srpski političar i državnik, osnivač i vođa Narodne radikalne stranke Srbije
Nikola Pašić se rodio u Zaječaru 18. decembra 1845. godine u imućnoj trgovačkoj porodici. Osnovnu školu je pohađao u Zaječaru, šestorazrednu gimnaziju u Negoti-nu, Zaječaru i Kragujevcu, a 1866. godine upisao se na Tehnički fakultet Velike škole u Beogradu. Kao odličnog studenta srpska vlada ga je kao državnog pitomca ("bla-godejanca") uputila 1868. godine na školovanje u Cirih, na čuvenu Politehničku školu. Ovde je 1872. godine stekao zvanje građevinskog inžinjera i visoko stručno obrazovanje iz geodezije. Posle jednogodišnje prakse na gradnji pruge Budimpešta - Beč vratio se u zemlju, gde je započeo svoju stručnu i bogatu uspešnu političku karijeru.
Još kao beogradski student upoznao se sa idejama Ujedinjene omladine srpske, a u Cirihu se priključio krugu srpskih socijalista Svetozara Markovića, čiji najbliži saradnik i saborac je bio do Svetozareve smrti.
Životni put Nikole Pašića bio je pun obrta. Počeo je kao socijalista u pokretu Svetozara Markovića; 1878. go-dine prvi put je izabran za narodnog poslanika; osnovao je Narodnu radikalnu stranku (1881); u vreme dinastije Obrenovića bio je "zaverenik", "bundžija" i narodni pos-lanik, izgnanik posle Timočke bune (1883-1889), kada je osuđen na smrt pa pomilovan; posle abdikacije kralja Milana sa svojom strankom, osvojivši izbornu pobedu, preuzeo je vlast u Srbiji i formirao svoj prvi kabinet Vlade (1891); predsednik beogradske opštine bio je od 1896-1897. godine; diplomata od karijere (poslanik u Petro-gradu) 1893-1894. godine. U političkoj nemilosti 1898-1899. godine, a naredne četiri godine moralno i politički kompromitovan. Na političku pozornicu vratio se 1903. godine, nakon Majskog prevrata.
Dolazak na vlast dinastije Karađorđevića, čiji je privrženik bio od početka svog aktivnog bavljenja politikom, bio je prekretnica u političkom životu Nikole Pašića. Kao član državnog saveta, potom ministar inostranih dela i predsednik vlade (od 1904. godine), Pašić je konačno raskrstio sa dotadašnjim burnim političkim životom i odgovorno, "pred istorijom i zadacima srpstva" utemeljio autentičan i moderan obrazac srpske građanske politike, koja je umela da odre-di, "povijajući se za događajima evropskim", svoje nacionalne, ekonomske i kulturne ciljeve razvitka, saobrazno s pozitivnom tradicijom, oblikovanom krajem XIX veka.
Život i delo Pašićevo u periodu 1903-1918. godine neodvojivi su od istorijskih događaja, sudbonosnih za državu i narod, vezanih za taj period, u kojem je on bio predsednik srpske vlade i kreator i moderator svih značajnijih političkih projekata i akcija. Mudro i diskretno u odnosu na budne oči velikih sila je poma-gao svaku jugoslovensku akciju u Srbiji i srpsku propagandu u Turskoj i Aus-trougarskoj. Izašao je kao pobednik u Carinskom ratu sa Austrougarskom (1906-1911), izvukavši Srbiju iz smrtonosnog zagrljaja ekonomske blokade velike susedne imperije i omogućivši srpskoj privredi da se probije "iz balkan-skog kotla na svetsku pijacu". Pomagao je kulturne i naučne stvaraoce, koji su dosezali svetske vrhove. Osmislio je politiku "Balkan balkanskim narodima" i omogućio da Srbija postane jaka i respektabilna vojna sila, uvažavana od moć-nih evropskih država. Bio je predsednik vlade i ministar inostranih dela u vreme balkanskih ratova i Prvog svetskog rata, vršeći svoju dužnost na najbolji mogu-ći način, u takoreći nemogućim unutrašnjepolitičkim uslovima i spoljnopolitičkim okolnostima, direktno i neposredno utičući na ostvarivanje projekta jugosloven-ske države.
Iako je bio za stvaranje jugoslovenske države, Pašić je kao državnik i diplo-mata bio odgovoran za sudbinu Srbije i njene političke interese. Sve što je činio na tom planu, preduzimao je na način kojim je najbolje mogao štititi interese države i Vlade na čijem čelu je bio. Iako mu se dan-danas "prišiva" velikosrp-stvo i ideja o "Velikoj Srbiji", Pašić taj termin nikada nije upotrebljavao, niti takvu ideju zagovarao, čak ni u trenucima kada mu je to od strane saveznika nuđeno, ceneći da bi se takva državna zajednica u kontinuitetu politički, vojno i privredno iscrpljivala, pomažući Srbe u rasejanju, boreći se protiv jake hrvatske iredente u Bosni i Hercegovini i šiptarske na jugu države. Opstruiran na raznim stranama, čak i od samog regenta Aleksandra, Pašić se na njemu svojstven odmeren i uporan način izborio za jugoslovensku državu, prvenstveno unutraš-njim snagama, s krajnjim ciljem da se u jednoj državi nađu ujedinjeni svi Srbi, disperzirani i izmešani sa drugim narodima na gotovo celom jugoslovenskom prostoru.
Nikola Pašić se dokazao kao mudar, pragmatičan, izuzetno obavešten, sta-ložen i uporan političar, umeren u privatnom životu. Bio je respektovan i od istomišljenika i od političkih protivnika, pa i neprijatelja. Brod svoje partije, kasnije i države vodio je mudro, vešto kormilareći kroz najopasnije političke bure i oluje tog vremena, koje su često pretile da "nejaki brod srpske države razbiju u paramparčad". Pašić nije bio apriori za ukidanje monarhije, ali je se beskompromisno zalagao za demokratsko parlamentarno uređenje srpske države i tzv. patrijarhalnu demokratiju.
Večito bolećiv i popustljiv prema svojoj deci, u poslednjim godinama života bio je neoprezno tolerantan prema korupcionaškim aferama svoga sina, što mu je krnjilo ugled u narodu i umnožavalo političke protivnike. Sama njegova smrt vezuje se za netaktične prekore kralja Aleksandra Prvog u vezi sa korupcijama njegovog sina prilikom audijencije od 9. decembra 1926. godine. Po povratku kući, nakon audijencije, umro je od srčanog udara.
U cilju negovanja dela velikog državnika i čoveka 1994. godine osnovana je Zadužbina "Nikola Pašić".
ZORAN RADMILOVIĆ
(1933 - 1985)
Bard srpske glumačke scene, dobitnik "Dobričinog prstena"
Zoran Radmilović, bard srpske gluma-čke scene, rođen je u Zaječaru 1933. godi-ne. Prve glumačke korake napravio je 1951. godine u gimnazijskoj glumačkoj grupi. Započeo je i napustio studije prava i arhi-tekture. Diplomirao je glumu u klasi profe-sora Mate Miloševića. Godine 1964. preuzi-ma od LjubeTadića ulogu Kralja Ibija, pame-tnog i bezobraznog vladara, i osvaja nove prostore slobode izražavanja, pomerajući granice pristojnog na sceni i u životu. Lik Radovana Trećeg Dušana Kovačevića,
u Radmilovićevom tumačenju predstavlja fenomen naših dana: radost prepoznavanja, radost bezganičnih moći smeha, radost poistovećivanja publike i glumca. U svom opusu dramskih likova Zoran Radmilović je onaj uzdržani čovek, pomalo skeptičan prema spoljašnjem svetu, mudrac koji spoznaje tamne strane naših sudbina. Kao potvrda celokupnog njegovog glu-mačkog rada dolazi i nagrada za životno delo "Dobričin prsten" 1983. godine.
Ophrvan teškom bolešću, Zoran umire 1985. godine u Beogradu. Ulica u Zaječaru, u kojoj je rođen, nosi njegovo ime. U znak sećanja na ovog velikog glumca pozorište u Zaječaru nosi njegovo ime, a osnovana je i fondacija "Zoran Radmilović". Fondacija i pozorište organizuju pozorišni festival "Dani Zorana Radmilovića".
|
|
|
|
|
|
..::[ TuCko ]::.. ~Brat Slatke Breskvica~
|
Godine: 36
Datum registracije: 20 Feb 2005 Poruke: 11008 Mesto: Novi Sad/Zajecar
|
|
ADAM BOGOSAVLJEVIĆ
(1843 - 1880)
Narodni tribun, borac za socijalnu pravdu, demokratiju i seljačka prava i jedan od osnivača i utemeljivača narodnjačkog radikalizma u Srbiji
Adam Bogosavljević, narodni tribun i osnivač radikal-ske grupe u Narodnoj skupštini, je rođen u selu Kopri-vnici u jednoj od najbogatijih porodica tadašnjeg sreza Krajinskog. Osnovnu školu je učio u selu svog rođenja, a Trgovačku školu je završio u Beogradu 1861. godine sa odličnim uspehom. Suprotno želji svog oca da bude trovac, Adam je se posle letnjeg raspusta upisao u četvrti razred Prve beogradske gimnazije.
Nakon završene gimnazije, u jesen 1864. godine Adam se upisao na Filozof-ski fakultet Velike škole u Beogradu, na kome je bio dosta uspešan student. Studije Adama Bogosavljevića vremenski su se poklopile sa periodom druge vlade kneza Mihaila Obrenovića - vremenom u kome je među omladinom, naro-čito studentskom, dominiralo patriotsko romantičarsko raspoloženje. Od prvih dana studentskog perioda Adam je bio aktivan u naprednom omladinskom pok-retu, došavši u sukob sa predstavnicima režima. Neočekivano, pred kraj studija, iako uspešan student, Adam se odlučio da napusti studije i vrati u Koprivnicu sa namerom da se posveti zemljoradnji i radu na prosvećivanju naroda. Vlast mu nikada nije udovoljila da se bavi ovim drugim zanimanjem - za njega nije bilo slobodnog učiteljskog mesta u rodnom kraju.
Adam se angažovao u Društvu za poljsku privredu (osnovanom 26. januara 1869. godine). Ovo Društvo je pokrenulo ilustrovani list "Težak", u kome je Adam objavljivao stručne članke iz oblasti poljoprivrede sve do svoje smrti. Sam se dokazao kao uspešan poljoprivrednik, baveći se unapređenjem i moderniza-cijom poljoprivrede (npr. prvi je u ovom kraju kupio fabrički izrađen gvozdeni plug i uporno dokazivao svojim meštanima da su prinosi prilikom oranja ovim plugom znatno viši), koji je ličnim primerom edukovao seljake i među njima širio ideje o modernoj poljoprivredi.
Kao uzoran i uspešan poljoprivrednik, ugledan u svom kraju i omiljen u narodu Adam Bogosavljević je na izborima 1874. godine izabran za poslanika u srpskoj Skupštini. U svojim političkim istupanjima pre ovih izbora i tokom cele svoje političke karijere isticao se kao borac za narodna prava, demokratiju, lokalnu samoupravu, unapređenje prosvete, uprave i vojske i ukupno uzevši sa bogatiju, efikasniju i demokratičniju državu. U centu njegovih političkih optiranja bio je opšti položaj i napredak sela i seljaka, kao tada dominirajućeg socijalnog sloja u Srbiji. Obzirom na takva svoja politička opredeljenja od početka je pripa-dao opoziciji i bio jedan od prvaka narodnjačkog radikalizma u Srbiji, iz čijih redova i iz srpskog radikalnog socijalističkog pokreta Svetozara Markovića je formirana Srpska radikalna stranka pod vođstvom Nikole Pašića.
Pobedu radikala i njihov trijumfalni dolazak na vlast - ovim i svoju političku pobedu, Adam Bogosavljević nije dočekao. Uhapšen je pod čudnim okolnostima 17. marta 1880. godine i smešten u zaječarski zatvor. Tamo je se razboleo i umro 19. marta 1880. godine u 37. godini života od teškog zapalenja pluća, ostavivši za sobom trajno i veoma bogato političko nasleđe borca za narodna prava, pravdu i demokratiju i istakavši se kao seljački vođa, tribun i preteča prve seljačke stranke u Srbiji.
ĐORĐE GENČIĆ
(1861 - 1938)
Industrijalac i posednik rudnika, ministar unutrašnjih dela u vreme kralja Aleksandra Obrenovića, politički "vođa" zavere protiv kralja Aleksandra i njegove supruge kraljice Drage
Đorđe Genčić je rođen u selu Veliki Izvor pored Zaječara 1861. godine u bogatoj i uglednoj porodici. Posle završene srednje škole u Zaječaru i Beogradu, odlazi na studije u Beč, gde je studirao ekonomske nauke, a kasnije u Rusiju, gde studira vojne nauke. Po povratku sa studija zaposlio se i radio u Nišu kao upravnik grada. Uživao je veliko poverenje kralja Aleksandra i kralja Milana Obrenovića. Bio je oštar protivnik ženidbe kralja Aleksandra Obrenovića sa "građankom" Dragom Mašin. Zbog javne osude ovog braka i političkih rasprava Genčić je bio osuđen na sedam godina zatvora. Odležao je samo godinu dana.
Genčić je postao politički šef zavere vezane za događaje od 29.05.1903. godine (ubistvo kralja Aleksandra i kraljice Drage). Po obrazovanju nove vlade pod Karađorđevićima Genčić je bio ministar narodne privrede, ali se ubrzo povukao iz političkog života. U balkanskim ratovima i Prvom svetskom ratu bio je dopisnik ruskih listova u srpskoj vojsci. Pošto nije imao dece, sve imanje je zaveštao sestrićima, s tim da posle njegove smrti pripadne državi Jugoslaviji. Umro je u Beogradu 1938. godine
GENERAL NIKOLA COLOVIĆ
(1874 - 1939)
Komandant konjičkog puka u balkanskim ratovima, proslavljeni komandant Konjičke divizije u Prvom svetskom ratu
General Nikola Colović je još jedan od poznatih Zaje-čaraca koji je nezasluženo bio "zaboravljen". Colović je rođen 1874. godine. Osnovno obrazovanje je završio u Zaječaru, a zatim vojno obrazovanje u Beogradu. Prvi balkanski rat 1912. godine zatiče ga na mestu koman-danta Dunavskog konjičkog puka. Ono što je teorijski savladao u punoj meri za onovremenu vojnu doktrinu sprovodi u praksu u balkanskim i Prvom svetskom ratu. Ovaj rat, po brutalnosti dotle nezapamćen, započeo je napadom na Srbiju. Srpska vojska dočekala je na planini Ceru austrougarsku vojsku, vojnički i tehnički superi-orniju.
U Cerskoj i Kolubarskoj bici general Colović se istakao kao hrabar i vešt komandant, koji je sa svojom konjičkom jedinicom ostvarivao smele i duboke prodore duboko u neprijateljsku pozadinu. Za njega je vojvoda Živojin Mišić govorio da je jedan od najboljih konjanika. Operacije za oslobođenje Srbije 1918. godine donose novu ratnu slavu ovom vojniku. Sa demobilizacijom 1920. godine počinje i potiskivanje iskusnog ratnika. Ni on nije ostao imun na politička deša-vanja toga vremena. Vratio se u Zaječar, u kojem je ostao do 1930. godine. Umro je u Beogradu 1939. godine, ostavši zauvek u sećanjima svojih zemljaka.
MARINKO STANOJEVIĆ
(1874 - 1949)
Naučni radnik, bavio se antropogeografskim i etnološkim ispitivanjima Timočke Krajine
Marinko Stanojević je značajan naučni radnik, koji je izučavao Timočku krajinu. Ceo svoj život posvetio je antropogeografskim i etnološkim ispitivanjima Timočke krajine. Rođen je 1874. godine. Po završetku srednjeg obrazovanje upisuje se na slavističko-literarni odsek Veli-ke škole u Beogradu. Po diplomiranju postavljen je za suplenta a nešto kasnije i za profesora zaječarske gimna-zije. Za vreme Prvog svetskog rata bio je jedan od sekre-tara Parlamenta na ostrvu Krfu i učestvovao na svim važnijim skupštinskim zasedanjima za oslobođenje zemlje. Umro je 1949. godine u Zaječaru.
Marinko Stanojević je dosta pisao. Od mnogih članaka razbacanih po raznim listovima uspeo je da oformi jedan svojevrsni almanah pod nazivom "Zbornik priloga za poznavanje Timočke krajine", u koji su ušli njegovi radovi, rasejani po raznim listovima. Ovaj almanah je izlazio od 1937. godine u 4 knjige.
|
|
|
|
|
|
ARKAN77 Početnik Domaćeg.de
|
Datum registracije: 12 Apr 2003 Poruke: 6
|
|
najzad neko iz timockog kraja
zajecar je super varos-ali ipak volim ja svoj negotin i njegov kraj
|
|
|
|
|
|
Bojan Zajecar Početnik Domaćeg.de
|
Godine: 36
Datum registracije: 29 Avg 2005 Poruke: 24 Mesto: Zajecar
|
|
i jednu stvar koja je zajecar proslavila u zemlji i inostranstvu je gitarijada!!!!zato je zajecar i dobio nazi \"grad roken rola\".ove godine to je bila 39.gitarijada na kojoj su nastupale poznate grupe poput:atomsko skloniste,divlje jagode,vatreni poljubac,negativ,tribute tu bijelo dugme(alen i tifa sa pratecim bendom),yu grupa,kanda,kodza i nebojsa i jos puno demo bendova!!! i sale ajde dodji sutra do mene da mi napravis onu slicicu nemogu vise da pisem ove poruke!!!!
(edit by CharmedS
ovo je moglo i malim slovima da se napise)
|
_________________ =[:B-Boy:]=ZA= |
|
|
|
|
Maja S. Odomaćeni član
|
Godine: 44
Datum registracije: 18 Jun 2005 Poruke: 1570
|
|
Ej, bila sam tamo...pre cetiri godine...sestra mi se udala tamo....grad je veliki ali nekako ne sredjen...inace nocni zivot je super !!!!!
|
_________________ "Strast je zaludjenost nekom osobom, želja za nekim...Kada strast prodje na svetlo izlazi ljubav. Jer ljubav znači voleti nečije mane, dok STRAST voli vrline..." |
|
|
|
|
..::[ TuCko ]::.. ~Brat Slatke Breskvica~
|
Godine: 36
Datum registracije: 20 Feb 2005 Poruke: 11008 Mesto: Novi Sad/Zajecar
|
|
Maja S. je napisao/la sledeće: | Ej, bila sam tamo...pre cetiri godine...sestra mi se udala tamo....grad je veliki ali nekako ne sredjen...inace nocni zivot je super !!!!! |
kako ti se zove sestra mozda je znam...ako dolazis opet reci
|
|
|
|
|
|
..::[ TuCko ]::.. ~Brat Slatke Breskvica~
|
Godine: 36
Datum registracije: 20 Feb 2005 Poruke: 11008 Mesto: Novi Sad/Zajecar
|
|
Evo nekoliko slika grada Zajecara
|
|
|
|
|
|
Mara_ Početnik Domaćeg.de
|
Godine: 38
Datum registracije: 09 Jan 2006 Poruke: 18 Mesto: ZAJECHAR
|
|
Zajecar je najlepsi grad na svetu, to je moj grad na koji sam jako ponosna!!! Leto u Zajecaru je najjace... konak... Kraljevica... Basta pub-a... zalet... gitarijada
Zajechar one love!
|
|
|
|
|
|
|
|
Vi ne možete otvarati nove teme u ovom forumu Vi ne možete odgovarati na teme u ovom forumu Vi ne možete menjati Vaše poruke u ovom forumu Vi ne možete brisati Vaše poruke u ovom forumu Vi ne možete glasati u anketama u ovom forumu Vi ne možete postavljati fajlove u ovom forumu Vi ne možete preuzeti fajlove sa ovog foruma
|
|