Subotica

bojanarv · Početnik Domaćeg.de

Subotica je skroz ok grad....po meni ima lepsi korzo od NS-a i BG-a...Postoje predrasude da su ljudi uobrazeni i razmazeni,ali ja ne mogu biti objektivna prema tome....sve u svemu ja sam ponosna sto sam iz SU Razz

Black Cat · Početnik Domaćeg.de

Subotica je lep grad, bude dana kada se nista ne desava ali sve zavisi, ako znas da se zabavis, eee... zna biti samo tako, pravo uzivanje! :slicksmile:

Firefox · Početnik Domaćeg.de

Subotica lep ali dosadan grad Smile

Lana1982 · Početnik Domaćeg.de

Drago mi je da postoji taj forum gde ljudi razgovaraju o mome gradu subotice.
Fin i cist grad sa razlicitih mogucnosti na izlaz.
Pogotovo Palic sa divnim jezerom je leti ne samo za nasu reprezentaciju mogucnost za rehabilitacije.

Pozdrav svima:-) 8)

sstiv · Početnik Domaćeg.de

Subotica! Smooooooooor! Studiraju tamo neki moji drugari i nisu nesto odusevljeni gradom kao sto nisam ni ja

sonjica · Prijatelj foruma

Geografski položaj
Subotica je najseverniji grad u sadašnjoj Jugoslaviji, druga je "varoš" po broju stanovnika u Autonomnoj Pokrajini Vojvodina. Nalazi se na 10 km
udaljenosti od jugoslovensko-mađarske
granice, na severnoj širini od 46�5'55" i istočne dužine od 19�39'47".

Na severu od grada se nalazi pešcara sa plodnim voćnjacima
i vinogradima na južnim predelima, a na plodnoj zemlji
crnici se razvija poljoprivreda. To je grad smešten u srce Panonske nizije
koji ima dugu tradiciju i bogato kulturno nasledje.
Opština, koja obuhvata grad i 18 prigradskih naselja,
prostire se na površini od 1.008 kvadratnih kilometara.
Subotica je, zahvaljući svom geografskom položaju i
marljivim žiteljima, tokom vremena postala najznačajnija
administrativno-upravni, industrijsko, trgovački,
saobraćajni i kulturni centar u severnoj Bačkoj, a obližnje
Palićko jezero cini turističsa rekreativnim centrom još
šireg podrucja!

Ovo je vazdusni snimak gradske kuce!

001 · Početnik Domaćeg.de

Posto skoro svake godine dodem na godisnji u Suboticu meni bude dobro i svida mi se u Subotici,e sad koliko je to merilo pravog stanja u Subotici pitanje je da li ja mogu da ga realno ocenim za tih mesec dana sto ja budem,ali sta je tu je meni je lepa Subotica.

pinkie · Prijatelj foruma

Isečci iz istorijata Subotice i okoline

Subotica i njena okolina bez obzira na administrativne granice, leži i na jednoj geološkoj granici. I to na jednoj prastaroj vodomeđi, koja se proteže između severne prostrane peščare i južne diluvijalne lesne visoravni - černozemja. Ovaj sistem vodosliva u smeru SZ-SI povezuje dve velike susedne reke, odnosno Dunav i Tisu. Sistem obuhvata više potoka /Krivaja, Čikerija, Kireš/ mnogobrojne - danas već isušene - močvare /npr. Rogina bara, Jasibara ili nekoliko kilometara dugačak produžetak Palićkog jezera ispod Aleksandrova/ i tri jezera: Kelebijsko, Palićko i Ludoško jezero. Zapravo ovaj osobeni geografski položaj je određivao istoriju grada i okoline /podrazumevajući i arheološku/, a istovremeno, iz monogo aspekta i njegov razvoj.

Iako se ne zna potpuno tačno, ali najverovatnije sadašnja Subotica je tek nakon zloglasnih tatarskih pohoda /1241-1242/ postala je značajnije naselje, i to od preostalog stanovništva uništenih okolnih sela i veleposeda. O ovim naseobama, većinom iz ranog srednjeg veka, relativno mnogo znamo, ali ne i dovoljno! Najveći problem predstavlja njihova identifikacija. Uzalud znamo više tuceta, s jedne strane u dokumentima spomenuta, a s druge strane iz iskopina poznata srednjovekovna naselja, kada na osnovu sadašnjih saznanja nismo u stanju odrediti ta mesta. Na osnovu valjanih spisa znamo za sledeća imena naselja iz okoline Subotice: Bajmok, Budakuta, Đurđin, Kelebia, Ker, Ludašeđhaz, Stari Žednik, Paleđhaza, Šebešćeneđhaza, Sabadka (Subotica), Tavankut, Vamtelek, Verešeđhaza, itd. Ovo nabrajanje i bilo bi u redu, pošto obuhvata nazive naseljenih mesta sa teritorije sadašnje opštine. Nevolja je u tome, što u nepsrednoj blizini tih mesta postoje još najmanje 2-3 srednjovekovna nalazišta! U krugu od 10 kilometara oko grada to ovako izgleda: Subotica-Azotara, Subotica (Crkvina), Subotica-Radanovac (Barčak), Subotica-Aleksandrovo (Kameniti hat - Prečistač), Subotica-Aleksandrovo (Ogrev-Bolnica), Subotica-Makova sedmica, Nosa-Hinga, Nosa - Jankovo brdo, Nosa- Stražara, Hajdukovo-Čurgo (Budžak), Hajdukovo-Kevago (Varga-salaš), Hajdukovo-Simić-salaš, Hajdukovo-Talanterem, Hajdukovo-Vrbov-šor, Šupljak-Baba-halom, Palić(Šupljak)-Pojilište (Senćanski put).

Po svemu sudeći, u godinama nakon povlačenja Tatara na istok, po uredbi mađarskog kralja, Bele IV, preživelo stanovništvo iz bez ikakve logike razasutih sela je povučeno na, u vojnom smislu, obranljive prostore. Taj deo sadašnjeg centra grada, koji leži u okolini Franjvačke crkve, smatran je idealnim mestom za stvaranje naselja, koji se može odbraniti. Zapravo radilo se o obnovi, jer na istom mestu u toku gradnje prethodnih decenija /Radnički univerzitet, Robna kuća, itd./ pronađeno je /istina tek nekoliko/ arheoloških nalaza iz XI-XII veka, pa čak i nekoliko grobova. Sve to ipak nije dovoljno za dalekosežna zaključivanja. Činjenica je međutim, da je spomenuto mesto bilo jedno uzvišenje nalik ostrvu, koje je bilo obuhvećeno vodom sa svih strana, na severu sa prostranom Jasibarom, južno močvarom Mlake, koje su bile povezane na zapadnoj strani sa potokom (močvarom?). I na kraju, istočno, Rogina bara je zaokruživala ovaj strateški vodosistem.

Ime grada prvi put se pojavljuje u pisanoj formi na jednom dokumentu s kraja XIV veka (1391.). U tom dokumentu bana i velikog župana županije Bodrog ime grada se nalazi u obliku Zabadka ili Zobodka. Tome se uopšte ne treba čuditi, jer od tog doba ime naselja Subotice u raznim spisima se pojavljuje u više od 200/!/ raznih oblika. "Szabadka", koji se i danas koristi na mađarskom jeziku, pojavljuje se tek 1679-te, ali pre toga, još iz 1533-će godine, poznata ja varijanta sa jednim "t", znači "Szabatka". Varijanta na srpskom odnosno hrvatskom jeziku "Subotica" prvi put se pojavljuje 1653-će, ali otprilike 10 godina ranije možemo naći varijantu "Subotiča".

Srednjevekovno naselje u toku XV/tog stoleća postaje poljski grad (oppidum), u početku kao kraljevsko imanje, a zatim kao imanje porodice Hunjadi odnosno Korvin. Kralj Matija grad daruje svom rođaku, Janošu Pongracu Dengelegiju, vojvodi iz Transilvanije. On je bio taj, koji je imajući u vidu opasnost od Turaka, ojačao subotičko utvrđenje,koje se početkom XVI stoleća spominje kao "castellum". U to vreme grad je (berem u većini) imao mađarski živalj. Zatim je usledila bitka kod Mohača (1526. god.), što je označio i kraj petstogodišnjeg srednjevekovnog Mađarskog kraljevstva, što je za dobar period vremena odredio i sudbinu Subotice.

Posle Mohača, grad su okupirali srpski najamnici iz Srema u službi transilvanijskog vojvode (kasnije mađarskog kralja) Jovana Sapoljaija. Njihov vođa, Jovan Nenad Crni se proglasio za cara i stvorio je jednu "samostalnu" državu kratkoga veka sa centrom u Subotici. U veoma složenoj vojno-političkoj situaciji okolni mađarski plemići su se udružili protiv njega i u leto 1527. godine su razbili srpsku vojsku. Ovom "cnom čoveku" (Homo niger) je Balint Terek, tadašnji vlasnik grada odrubio glavu. Car Jovan je vremenom izrastao u legendu srpstva, mada njegovu ulogu do dana današnjeg nije razjasnila nauka.

1542-e, grad je dospeo u ruke Turaka, a u utvrđenju je bila stacionirana osmanijska vojska. Mađarski starosedeoci su se razbežali, uglavnom na prostore sadašnje Slovačke, odakle su imućniji u sledećih stopedeset godina navraćali na svoje posede, da bi ubirali poreze! Činili su to onda, ako su imali od koga da uzmu porez. A bilo je takvih, jer su turci pokušavali nadomestiti stanovništvo na ovim plodnim prostorima ( prvenstveno Srbima ortodoksne vere kao i drugim kolonistima sa Balkana).Istovremeno su stizale i porodice srpskih najamnika turske vojske. Interesantno je, da franjevce u Segedinu Turci nisu dirali, pa su u njihovoj organizaciji, negde u zadnjoj trećini 1600-tih godina na ove prostore stugli su Dalmatinci katoličke vere (hrvati), po današnjem imenu Bunjevci.Grad se oslobodio osmanijsko-turske vladavine u drugoj polovini 1686. godine. Vojska katoličko-hrišćanskog saveza pod komandom Lavoslava Habsburga I su duboko dopreli na Balkan i zbog toga je subotičko utvrđenje izgubilo svoj vojni značaj. Delimično je razrušeno, a delimično je iz njega izgradjena franjevačka crkva i samostan. To je označillo novu eru u istoriji grada. Nastale su velike promene. Tačnije rečeno, tada je započeto stvaranje sadašnjeg lica Subotice. Njeni stanovnici pripadali su srpskom i hrvatskom življu, koji su bili naseljeni u to nesigurno područje da bi čuvali granicu. Pošto se Osmanijska Imperija ponovo ojačala i potosnula hrišćanske trupe sve do Dunava, bečki dvor je u XVII-XVIII veku stvorio graničarsku zonu Tisa-Maroš, u koju je bila svrstana i Subotica. Na ovom prostoru srpske vojničke porodice su uživale velike privilegije. U međuvremenu Ferenc Rakoci II je stvorio samostalnu mađarsku državu, ali se istovremeno i zaratio sa takozvanom srpskom narodnom milicijom. Nažalost u tome opet je ginulo stanovništvo.

Konačno, od 1720-tih godina stišala sa ratna buka u okolini grada. Područje je krenulo putevima razvoja, postepeno se povećavao broj stanovnika. Sve više Mađara se vratilo "kući" u duhu starog prava na posed. Istovremeno, u velikom broju su stigli mađarski, jevrejski, nemački, itd. majstori i zemljoradnici. Grad je 1743. postao komorski poljski grad, a ujedno je dobio opštu upravu na drađanskim principima. Formiran je prvi magistrat (preteča današnje Skupštine opštine (u novije vreme: samouprava). Novo ime Subotice je postalo Sveta Marija.

Ukidanju vojne uprave odnosno graničarske zone nisu se baš radovali mnogi stanovnici Subotice, prvenstveno Srbi. Mnogi su manifestno napustili grad i u Aleksandrovu su stvoriuli posebno naselje. U međuvremenu čelnici Svete Marije, grada, koji se razvijao užurbanim tempom, zatražili dobijanje statusa slobodnog kraljevskog grada, što su i postigli 1779-te. Pošto je u to vreme austrijska carica i mađarska kraljica Marija Terezija je darivala privilegije, grad je u znak zahvalnosti primio novo ime, Maria Teresienstadt odnosno Maria Teresiopolis, a kraljica je prihvaćena kao pokrovitelj grada.

Status slobodnog kraljevskog grada je dao još veći polet razvoju. Grad je i dalje privlačio ljude preduzetničke volje, a to je dovelo promeni strukture stanovništva. Većinu su i dalje činili Bunjevci, ali je bilo i sve više Mađara odnosno Jevreja. Ovaj proces nije poremetila ni mađarska revolucija i borba za slobodu 1848-49-te. Naprotiv! Sve više je jačalo zajedništvo raznonacionalnog stanovništva, za šta je najlepši primer bitka kod Kaponje, gde su Subotičani, kao jedan, branili svoj grad od carsko-srpske vojske, koja je nadirala iz pravca Sombora ka Segedinu. Štamparija Karla Bitermana, koja je radila u Subotici od 1844. godine, izdala je prvi broj lista "Honunk �llapota" (u prevodu: Stanje domovine). Nažalost, nakon pada revolucije, kao revolucionirni grad, Subotica je morala podneti i izdašnu kaznu. U periodu Srpske Vojvodine, odnosno Bahove ere (1850-1860) Subotica je, zajedno sa celom Bačkom bila istrgnuta iz države i postala je deo samostalne pokrajine. Spadala je u upravnu nadležnost Temišvara! Bio je to u svakom pogledu period velikih iskušenja, ne i prvi, niti zadnji put u istoriji grada. Ipak, zahvaljujući istarjnosti stanovništva i arhitekte, Janoša Škultetija, 1854-te godine svoja vrata je otvorilo Gradsko pozorište. Prvi direktor je bio Endre Latabar, ali je svoju karijeru upravo ovde započela jedna od najvećih zvezda mađarske pozorišne umetnosti Lujza Blaha.

Zatim je došla 1867-ma, godina nagodbe. Austrija i Mađarska su sklopile savez. Sve više su jačala krila jedne evropske velesile, Austro-Ugarske Monarhije. Istorija sledeće godine naziva erom dualizma, a mi mirno možemo reći, da je došlo vreme za procvat Subotice. Grad započinje svoj neverovatan razvoj. Zahvaljujući prvenstveno pojavi železnice. 1869-te Subotica je bila uključena u južnu železničku magistralu, koja je povezivala Segedin i Rijeku, a 1882. godine je svečano puštena u rad glavna pruga između Pešte i Zemuna. Zahvaljujući ovim dvema prugama, Subotica je postala najvažniji železnički čvor južne Mađarske, što je ujedno značilo i to, da je "najveće selo Evrope" konzervativnih shvatanja preko noći postalo značaji industrijsko-trgovinski, ali i sprotsko-turistički i banjsko-letovalistički centar Srednje Evrope.

Ovde moramo da se osvrnemo na Palić, koji je na kraju prošlog veka bio jedan od najpoznatijih lečilišta i sportstki centar srednje Evrope. Interesantno je, da je razvoj Palića bio započet u periodu zloglasne Bahove ere. Sve više imućnijih građana ja započeo gradnju na obalama Palićkog jezera, koji je raspolagalo sa muljem lekovitih svojstava. Sve to je u neku ruku imalo psihološku pozadinu, bio je to beg u prirodu od pritiska vlade. Stavrni razvoj je donela izgradnja pruge Segedin-Subotica (1869. god.). Nakon što je bila izgrađena sadašnja zgrada železničke stanice (1887.), na njenom severnom delu je niklo novo naselje pod imenom Orbanovo selo. Izgradnjom železnice, a zatim i javnog puta sa čvrstom podlogom, jedna za drugom su nicale kuće u švicarskom stilu (sa tremom), od kojih većina je bila porodična vila ukrašena sa secesionističkim elementima. Procvat Palića je garantovalo pokretanje tramvajskog saobraćaja. To je omogućilo naime, da Palić postane omiljeno letovalište ne samo imućnijim građanima, već i svim stanovnicima grada i okoline.

U međuvremenu, od 1880-tih godina, industrija grada je poprimila sve veći značaj u zemlji. U to se podrazumeva veoma razvijeno zanatstvo, ali i velika industrija, koja je u to vreme još ipak bila u povojima. 1885. godine je osnovano Udruženje zanatlija, koje je objedinilo rad velikog broja zanatlija Subotice, ali istovremeno i pomoglo im je u rešavanju njihovih problema. Zečetnik prave industrije bila je ciglana Titusa Mačkovića (1878.), koja je proizvela građevinski materijal za većinu danas poznatih građevina. Krajem prošlog veka je počela sa radom klanica Hartmana i Konena (prethodnica današnjeg 29. Novembra), koja je bila u celoj Monarhiji jedna od najznačajnijih izvoznih preduzeća. Nešto kasnije, 1904. godine je proradila Klotild fabrika za proizvodnju sumporbe kiseline i veštačkog đubriva (prethodnica sadašnje Zorke). Ovde moramo spomenuti i radnički pokret Subotice, koji ima veliku tradiciju, jer je veliki broj zanatskih radionica ali i pogoni velike industrije su jednostavno iznedrili svoj proletarijat, koji je u ovoj sredini u odnosu na tadašnji državni prosek naišao na plodnije tlo. U tom pogledu, bez obzira što je Subotica važila za grad konzervativnih načela, radnički pokret Subotice je u svojim zahtevima itekako je zastupao napredne ideje.

Paralelno sa industrijskim razvojem, i kulturni život grada je sve više odgovarao tadašnjim zahtevima. Čarima poslave milenijuma dolaska Mađara na ovdašnje prostore ni Subitica nije htela odoleti. Žedni kulture, iniciraju, da se napiše istorijat grada. 1886-te, iz pera gimnazijskog profesora Ištvana Ivanjija, pojavljuje se Monografija u dva toma, koja obuhvata arheološku-istorijsku prošlost grada. Nažalost, sa dosta gorčine moramo konstatovati, da o Subotici od tog doba nije objavljena ni jedna slična, sveobuhvatna kulturno-istorijska knjiga. Također Ištvan Ivanji je bio jedan od inicijatora za osnivanje Bibliotečko-muzejskog Udruženja, kao sabirno mesto svih starina (bilo pisanog materija, bilo drugih nalaza). Zapravo u životu grada time je započet jedan kulturni pokret, jer ne smemo zaboraviti, da je u gradu bilo puno likovnih umetnika, muzičara, glumaca i monogo drugih ličnosti, koji su radili u kulturi, od kojih mnogi su poneli dobar glas Subotice ne samo u druge delove Mađarske, već i Evrope.

U razvoju Subotice krajem prošlog veka najlepši primer je pokazan u urbanističkom i građevinarskom smislu, čiji su tragovi i danas uočljivi. Ovde spadaju crkve, zatim kasarne (pošto je zahvaljujući železnice grad je postao veliki vojno-intendantski centar), ali i građanske odnosno javne zgrade. Među njima prvenstveno Gimnazija, Sinagoga, Rajhlova palaća, niz kuća za izdavanje u blizini železniške stanice, ili građevine na glavnoj žili kucavici grada, ana Korzou. Vrhunac svega ovoga ipak čini jedinstven spomenik građevinarstva, Gradska kuća.

1884. godine advokat Lazar Mamužić je postao gradonačelnik. Rodom Bunjavac, Mamužić je zanesenjački gradio škole, bolnicu, sudsku zgradu, i naravno, naručio je projekat za gradnju nove (treće) Gradske kuće. Njegovi politički protivnici su ga međutim upravo zbog skupih građevina tučili, a konačan ishod je bila njegova smena. Na njegovo mesto je došao Karolj Biro, koji je u svom izbornom programu, 1902. godine stao uz značajniji razvoj grada, ali kad je seo u stolicu gradonačelnika, reterirao je. Istina, samo privremeno, jer 1905. godine na predlog Biro gradska skupština je prihvatila takozvani peščani plan, koji je imao za zadatak obezbediti pare za izgradnju nove Gradske kuće. Suština ovog plana je bila, da se proda naobradivi pesak u svojini grada, a da iz takvog priliva započnu izgradnju Gradske kuće. Prodaja peska je uspela više od očekivanog. U relativno kratkom vremenu u kasu grada slilo se pola miliona kruna, što je bilo dovoljno za početak isvođenja velikog projekta. U proleće 1906-te, na predlog gradonačelnika Biroa je usvojena odluka o raspisivanju konkursa za gradnju novog sedišta grada. Konkurs je zvanično raspisan u leto 1906. godine u okvirima nadležnosti nadzornog odbora, zaključno sa 1. januarem 1907. godine. Samo dan pre isteka roka konkursa, iz Budimpešte je stigao konkursni rad Marcela Komora i Dežea Jakaba, koji je dobio prvu nagradu stručne komisije. Ova dva arhitekta, obojica su bili učenici na daleko poznatog majstora gradnje is Budimpešte Edena Lenera, koji je projektovao bezbroj palaća sa kraja prošlog i početka ovoga veka. Bio je poznati pristalica secesionizma, ovog novog stila (Jugendstyl ili Art nouvo), koji se kao građevinarski i ukrasni princip skoro jedino odomaćio u srednjoj Evropi.

Interesantno je napomenuti, da konkursni rad Komora i Jakaba ni slučajno nije bio istovetan sa kasnije izgrađenom Gradskom kućom. Naime, projektanti su na glavni trg Subotice zamislili jedni baroknu građevinu Marije Terezijanskog stila, sa troškovima od blizu 1.200.000 kruna.Kao mesto gradnje su predlagali staru (drugu) gradsku kuću u stvarnom baroknom stilu, koja je bila spratna, se jednim tornjem i njenu okolinu. Znači, zamisao je bila, da se prvo sruši stara zgrada i na njenom mestu da se izgradi sad već stvarno monumentalna zgrada. Ovu zamisao (plan) su prihvatili i političari i stručnjaci. I onda - veliko iznenađenje. Decembra 1907. godine (kada je već bila obezbeđena i ministarska dozvola za gradnju) Deže Jakab obaveštava rukovodstvo grada, da ima novu (jeftiniju) varijantu. Po tome, buduću znamenitost Subotice ne bi gradili u baroknom, već u secesicističkom stilu. Ovaj secesionistički projekat međutim ministarstvo u Pešti je odbilo. Na kraju Biro je lično izdejstvovao građevinsku dozvolu i u leto 1908. godine svečano je započeto rušenje stare (druge) gradske kuće i okolnih zgrada. U međuvremenu, dva ovdašnja majstora, Ferenca Nađa i Lukača Kladeka su zadužili sa izgradnjom nove palaće gradske uprave. Ovaj ogroman poduhvat započet je u jesen 1908. godine. Sa tadašnjom tehnologijom gradnje je trebalo stvoriti jednu ne bilo kakvu zgradu. Prema planovima, bila bi dugačka 105 metara, 55 metara široka u više nivoa (ponegde čak četvorospratna), sa duplim podrumom, i na ukupno više od 15.000 kvadratnih metara korisne površine.

Ne dugo nakon početka radova, ispostavilo se da su bili u pravu zlobnici. Monumentalna zgrada je zapravo delimično ležala na peskovitom, ali što je mnogo opasnije, na pretežno močvarnom tlu. Ovaj tehnički problem su projektanti u hodu su ipak uspeli rešiti, nabijanjem borovih šipova. I čim su prevazišli ove probleme, radovi su ubrzano napredovali. 1910. godine je već bila gotova zgrada, a i toranj je već stajao. Zbog svojih dimenzija, donekle je izazivao i strah među okolnim stanovnicima, od kojih su mnogi još živeli u jamskim kućama. Mora se znati, da se tržnica grada nalazila pored spomenika Svetog trojstva, znači na severnoj strani nove građevine.

20. avgusta 1910. godine u okviru velike svečanosti osvećena je nova Gradska kuća. Posle toga uglavnom su se odvijali unutrašnji radovi. Trebalo je ugraditi blizu 500 prozora i vrata, trebalo je obezbediti zagrevanje i osvetljavanje pravog lavirinta hodnika i stotinjak kancelarija, ukrašavanje većnica i čekaonica, izgraditi stepeništa, itd. Svi ovi radovi, delo vrednih ruku nekoliko stotina majstora su učinili jedinstvenim građevinskim remek delom Gradsku kuću.

Spoljni (a delom i unutrašnji) ukrasni elementi su izrađeni u poznatoj fabrici keranike "Žolnai" u Pečuju. Ukrašavanje pojedinih većnica i kancelarija (gradonačelnika, sekretara, itd.) projektanti su rešili sa mađarskim motivima oplemenjenom oblogom od drveta. Tamo, gde je za ukrašavanje korišćena farba, primenjene su jarke boje transilvanijske ornamentike. Posebnu vrednost čine vitraže, raznobojna stakla ugrađena u olovne okvire, koje su pravljene u dve radionice, kod Šandora Nađa i Mikše Rota.

Posebno se mora istaći najatraktivnija prostorija Gradske kuće, a to je Velika većnica, a u okviru toga i istorijske vitraže. Pravo je čudo, što su ova remek dela velikog formata tek sa neznatnim oštećenjima prebrodila sve vihore XX veka. Projektanti su centralno mesto ostavili Francu Jozefu, caru i kralju odnosno Mariji Tereziji, carici i kraljici. Pored njih stoje paževi sa grbom imperije odnosno grada. Od njih levo i desno su najistaknutiji vladari odnosno političari mađarske istorije. S leva nadesno to su: Janko Sibinjanin, Ištvan Verbeci, Ferenc Rakoci II, vođ Arpad, Sveti Stevan, Sveti Ladislav, Matijas Korvin, Lajoš Nađ, Kalman Kenjveš, Ištvan Sečenji, Ferenc Deak i na kraju Lajoš Košut.

Projektanti su tako stvorili zgradu, da u nju stanu sve službe koje su u nadležnosti gradskog senata, pa čak i zatvor (III sprat). Kada je 14. avgusta 1912. godine gradonačelnik Karolj Biro je otvorio prvu zvaničnu sednicu u novoj zgradi, videlo se da ova čudesna zgrada u svakom pogledu odgovara očekivanjima. Od tog doba su se desile mnoge promene. Danas Gradska kuća ispunjava nekoliko funkcija. U njoj su mnoge službe, institucije a i Predsedništvo Skupštine Opštine Subotice (lokalna samouprava) koristi ovu zgradu. U prizemlju i dan danas rade mnoge prodavnice i uslužne organizacije, na isti način, kako su to njeni projektanti, Marcel Komor i Deže Jakab zamislili još pre jednog veka.

Razvoj Subotice, bez ikakvih lomova je trajao sve do 1910-tih godina. Mada je u vreme izbijanja I svetskog rata u gradu vladala prava euforija, u privredi se osećala blizina nadolazećeg velikog rata i njegovih posledica. To se odnosi i na politiku. I svetski rat, koji je trajao 4 godine, pa zatim građanski rat (Sovjetska republika) i na kraju trijanonski sporazum (1920.) je (opet) stavio tačku na razvoj Subotice. Otrgnuta iz Mađarske, kao pogranični grad kreljevske Jugoslavije je prešao period unazadovanja. Svemu tome još više je kumovao II svetski rat (1941-1944), takozvana Hortijeva era, statarijalna pogubljenja, holokaust, bombardovanje i na kraju odmazde 44-te (ponovna pogubljenja).

Privreda je potpuno uništena. Preostali pogoni su delom prebačeni u središnje delove Jugoslavije, i zbog toga je stanovništvo potpuno osiromašeno. A što je najbolnije, da je u II svetskom ratu stradalo blizu 7.000 subotičana. U okvirima socijalističke Jugoslavije, 60-tih godina počinje nova era, koja je trajala do kraja 1980-tih godina. Tada je jednopartijski sistem zamenjen višepartijskim sistemom, a zatim je i za Suboticu započeo period ratova, koji eto, traje već 9 godina.

pinkie · Prijatelj foruma

evo i nekoliko lepijh slicica subotice

nega · Početnik Domaćeg.de

Odavno nisam bio u Subotici. Nadam se da je sada jos lepsa. Zenski rod je super, barem bio. Verovatno je tako i danas Exclamation

lesley · Početnik Domaćeg.de

U Subotici sam zivela do pre dve godine, ma grad je zakon, tamo sam odrasla i sve lepe uspomene me vezu za njega, jedva cekam da dodjem u taj posebni grad za mene, pogotovo Palic, da ni ne pricam, prelep je.

bili_piton86 · Upućeni član

e pa ja sma suboticanain i drago mi je zbofg toga,ljudi su mnogo prijatniji nego novosadisti a narocito su prijatniji od beooogradjanja.sto se tice prednosti tto su: mali i miran gradic idealan za porodicni zivot,svuda se stize peske za 10-15 min, nema guzvi u saobracaju,nema guzve u gradskom prevozu,tj gradskog prevoza skoro i da nema
sto se man tice,ponekad zna da smori i onako bas zestoko jer svake subote vidjas iste ljude nemas mesta gde bi video nekog novog...a i mala mesta uvek imaju neke bosove tako i sub ali sta je tu je moja je i volim je

RAVNICA PUSTA LEGLA U MENI,
AGRADSKI TORANJ STOJI MI U SRCU
NIKO NE MOZE VISE DA MI PRUZI
ZATO VOLIM SUBOTICU